Перевод: с латинского на английский

с английского на латинский

the eternal

  • 1 aeternum

    aeternus, a, um, adj. [contr. from aeviternus, Varr. L. L. 6, § 11 Müll., from aevum, with the termination -ternus as in sempiternus, hesternus], without beginning or end, eternal (sempiternus denotes what is perpetual, what exists as long as time endures, and keeps even pace with it; aeternus, the eternal, that which is raised above all time, and can be measured only by œons (aiônes, indefinite periods);

    for Tempus est pars quaedam aeternitatis,

    Cic. Inv. 1, 27, 39. Thus the sublime thought, without beginning and end, is more vividly suggested by aeternus than by sempiternus, since the former has more direct reference to the long duration of the eternal, which has neither beginning nor end. Sempiternus is rather a mathematical, aeternus a metaphysical, designation of eternity, Doed. Syn. I. p. 3).
    I.
    Lit.
    A.
    Of the past and future, eternal:

    deus beatus et aeternus,

    Cic. Fin. 2, 27, 88:

    nihil quod ortum sit, aeternum esse potest,

    id. N. D. 1, 8:

    O Pater, o hominum rerumque aeterna Potestas,

    Verg. A. 10, 18:

    di semper fuerunt, nati numquam sunt, siquidem aeterni sunt futuri,

    Cic. N. D. 1, 32, 90:

    idem legis perpetuae et aeternae vim Jovem dicit esse,

    id. ib. 1, 15, 40:

    nomen Domini Dei aeterni,

    Vulg. Gen. 21, 33; ib. Rom. 16, 26:

    aeternum tempus,

    Lucr. 1, 582:

    causae immutabiles eaeque aeternae,

    Cic. Fat. 12, 48. —
    B.
    Of the future, everlasting, endless, immortal:

    natura animi... neque nata certe est et aeterna est,

    Cic. Tusc. 1, 23:

    virorum bonorum mentes divinae mihi atque aeternae videntur esse,

    id. Rab. 29:

    aeternam timuerunt noctem,

    Verg. G. 1, 468:

    Quod semper movetur, aeternum est,

    Cic. Tusc. 1, 23:

    Quidquid est illud quod sentit... caeleste et divinum ob eamque rem aeternum sit, necesse est,

    id. ib. 1, 27:

    ut habeam vitam aeternam,

    Vulg. Matt. 19, 16; ib. Joan. 3, 15; ib. Rom. 2, 7:

    in sanguine testamenti aeterni,

    ib. Heb. 13, 20:

    tu Juppiter bonorum inimicos aeternis suppliciis vivos mortuosque mactabis,

    Cic. Cat. 2, 13:

    ibunt in supplicium aeternum,

    Vulg. Matt. 25, 46: [p. 64] aeternas poenas in morte timendumst, Lucr. 1, 111:

    mitti in ignem aeternum,

    Vulg. Matt. 18, 8.—
    C.
    Of the past:

    ex aeterno tempore quaeque Nunc etiam superare necessest corpora rebus,

    from eternity, Lucr. 1, 578:

    motum animorum nullo a principio, sed ex aeterno tempore intellegi convenire,

    Cic. Fin. 1, 6.—
    D.
    Spec. of objects of nature, which the ancients regarded as stable and perpetual, everlasting, eternal: aeterna templa caeli, Poët. ap. Varr. L. L. 6, 11, p. 77 Müll.:

    aeternam lampada mundi,

    Lucr. 5, 402:

    micant aeterni sidera mundi,

    id. 5, 514:

    aeterna domus, i. e. caelum,

    Cic. Rep. 6, 23:

    donec veniret desiderium collium aeternorum,

    the everlasting hills, Vulg. Gen. 49, 26; ib. Ps. 75, 5; cf. ib. Ps. 103, 5.—
    II.
    Meton., of indef. long time.
    A.
    Of the future, lasting, enduring, everlasting, perpetual:

    aeterni parietes,

    Plin. 35, 14, 49, § 172:

    dehinc spero aeternam inter nos gratiam fore,

    Ter. Eun. 5, 2, 33:

    aeternus luctus,

    Lucr. 3, 924:

    dolor,

    id. 3, 1003:

    vulnus,

    id. 2, 369; so Verg. A. 1, 36:

    aerumna,

    Cic. Sen. 34:

    mala,

    Verg. Cul. 130:

    bellum,

    Cic. Cat. 4, 22:

    dedecus,

    id. Font. 88:

    imperium,

    id. Rab. 33; so Verg. A. 1, 230:

    versūs,

    Lucr. 1, 121:

    ignis sacerdotis,

    Cic. Font. 47:

    gloria,

    id. Cat. 4, 21:

    laus,

    id. Planc. 26:

    memoria,

    id. Verr. 4, 69:

    non dubitat Lentulum aeternis tenebris vinculisque mandare,

    id. Cat. 4, 10.—Comic.:

    spero me ob hunc nuntium aeternum adepturum cibum,

    Plaut. Capt. 4, 1, 13. Esp. of Rome:

    aeterna urbs,

    the Eternal City, Tib. 2, 5, 23; Ov. F. 3, 72; Cod. Th. 10, 16, 1; Symm. Ep. 3, 55; Inscr. Orell. 2, 1140.— Comp.: nec est ulli ligno aeternior natura. Plin. 14, 1, 2, § 9:

    aeterniora mala,

    Lact. Epit. 9.—
    B.
    Of the past, of yore, of old:

    ablue corpus alluvii aeternisque sordibus squalidum,

    Curt. 4, 1, 22.—
    III.
    Adv. phrases.
    1. A.
    Lit., forever, everlastingly:

    et vivat in aeternum,

    Vulg. Gen. 3, 22:

    hoc nomen mihi est in aeternum,

    ib. Exod. 3, 15:

    Dominus in aeternum permanet,

    ib. Psa. 9, 8:

    vivet in aeternum,

    ib. Joan. 6, 52:

    Tu es sacerdos in aeternum,

    ib. Heb. 5, 6:

    non habebit remissionem in aeternum,

    ib. Marc. 3, 29.—
    B.
    Meton., of indef. long time, forever, always:

    urbs in aeternum condita,

    Liv. 4, 4:

    leges in aeternum latae,

    id. 34, 6:

    (proverbia) durant in aeternum,

    Quint. 5, 11, 41:

    delatores non in praesens tantum, sed in aeternum repressisti,

    Plin. Pan. 35:

    (famulos) possidebitis in aeternum,

    Vulg. Lev. 25, 46:

    (servus) serviet tibi usque in aeternum,

    ib. Deut. 15, 17:

    ut sceleris memoria maneat in aeternum,

    Lact. 1, 11.—
    2. A.
    Lit., forever:

    sedet aeternumque sedebit Infelix Theseus,

    Verg. A. 6, 617:

    ut aeternum illum reciperes,

    Vulg. Phil. 15 (prob. here an adv.).—
    B.
    Meton., of indef. long time, forever, always:

    serviet aeternum,

    Hor. Ep. 1, 10, 41.—
    C.
    Of what is continually repeated, constantly, again and again (as in colloq. Engl., everlastingly, eternally):

    glaebaque versis Aeternum frangenda bidentibus,

    Verg. G. 2, 400:

    ingens janitor Aeternum latrans (of Cerberus),

    id. A. 6, 401.—
    3.
    aeternō, meton., of indef. long time, forever, perpetually:

    viret aeterno hunc fontem igneum contegens fraxinus,

    Plin. 2, 107, 111, § 240:

    BVSTA TVTA AETERNO MANEANT,

    Inscr. Orell. 4517.

    Lewis & Short latin dictionary > aeternum

  • 2 aeternus

    aeternus, a, um, adj. [contr. from aeviternus, Varr. L. L. 6, § 11 Müll., from aevum, with the termination -ternus as in sempiternus, hesternus], without beginning or end, eternal (sempiternus denotes what is perpetual, what exists as long as time endures, and keeps even pace with it; aeternus, the eternal, that which is raised above all time, and can be measured only by œons (aiônes, indefinite periods);

    for Tempus est pars quaedam aeternitatis,

    Cic. Inv. 1, 27, 39. Thus the sublime thought, without beginning and end, is more vividly suggested by aeternus than by sempiternus, since the former has more direct reference to the long duration of the eternal, which has neither beginning nor end. Sempiternus is rather a mathematical, aeternus a metaphysical, designation of eternity, Doed. Syn. I. p. 3).
    I.
    Lit.
    A.
    Of the past and future, eternal:

    deus beatus et aeternus,

    Cic. Fin. 2, 27, 88:

    nihil quod ortum sit, aeternum esse potest,

    id. N. D. 1, 8:

    O Pater, o hominum rerumque aeterna Potestas,

    Verg. A. 10, 18:

    di semper fuerunt, nati numquam sunt, siquidem aeterni sunt futuri,

    Cic. N. D. 1, 32, 90:

    idem legis perpetuae et aeternae vim Jovem dicit esse,

    id. ib. 1, 15, 40:

    nomen Domini Dei aeterni,

    Vulg. Gen. 21, 33; ib. Rom. 16, 26:

    aeternum tempus,

    Lucr. 1, 582:

    causae immutabiles eaeque aeternae,

    Cic. Fat. 12, 48. —
    B.
    Of the future, everlasting, endless, immortal:

    natura animi... neque nata certe est et aeterna est,

    Cic. Tusc. 1, 23:

    virorum bonorum mentes divinae mihi atque aeternae videntur esse,

    id. Rab. 29:

    aeternam timuerunt noctem,

    Verg. G. 1, 468:

    Quod semper movetur, aeternum est,

    Cic. Tusc. 1, 23:

    Quidquid est illud quod sentit... caeleste et divinum ob eamque rem aeternum sit, necesse est,

    id. ib. 1, 27:

    ut habeam vitam aeternam,

    Vulg. Matt. 19, 16; ib. Joan. 3, 15; ib. Rom. 2, 7:

    in sanguine testamenti aeterni,

    ib. Heb. 13, 20:

    tu Juppiter bonorum inimicos aeternis suppliciis vivos mortuosque mactabis,

    Cic. Cat. 2, 13:

    ibunt in supplicium aeternum,

    Vulg. Matt. 25, 46: [p. 64] aeternas poenas in morte timendumst, Lucr. 1, 111:

    mitti in ignem aeternum,

    Vulg. Matt. 18, 8.—
    C.
    Of the past:

    ex aeterno tempore quaeque Nunc etiam superare necessest corpora rebus,

    from eternity, Lucr. 1, 578:

    motum animorum nullo a principio, sed ex aeterno tempore intellegi convenire,

    Cic. Fin. 1, 6.—
    D.
    Spec. of objects of nature, which the ancients regarded as stable and perpetual, everlasting, eternal: aeterna templa caeli, Poët. ap. Varr. L. L. 6, 11, p. 77 Müll.:

    aeternam lampada mundi,

    Lucr. 5, 402:

    micant aeterni sidera mundi,

    id. 5, 514:

    aeterna domus, i. e. caelum,

    Cic. Rep. 6, 23:

    donec veniret desiderium collium aeternorum,

    the everlasting hills, Vulg. Gen. 49, 26; ib. Ps. 75, 5; cf. ib. Ps. 103, 5.—
    II.
    Meton., of indef. long time.
    A.
    Of the future, lasting, enduring, everlasting, perpetual:

    aeterni parietes,

    Plin. 35, 14, 49, § 172:

    dehinc spero aeternam inter nos gratiam fore,

    Ter. Eun. 5, 2, 33:

    aeternus luctus,

    Lucr. 3, 924:

    dolor,

    id. 3, 1003:

    vulnus,

    id. 2, 369; so Verg. A. 1, 36:

    aerumna,

    Cic. Sen. 34:

    mala,

    Verg. Cul. 130:

    bellum,

    Cic. Cat. 4, 22:

    dedecus,

    id. Font. 88:

    imperium,

    id. Rab. 33; so Verg. A. 1, 230:

    versūs,

    Lucr. 1, 121:

    ignis sacerdotis,

    Cic. Font. 47:

    gloria,

    id. Cat. 4, 21:

    laus,

    id. Planc. 26:

    memoria,

    id. Verr. 4, 69:

    non dubitat Lentulum aeternis tenebris vinculisque mandare,

    id. Cat. 4, 10.—Comic.:

    spero me ob hunc nuntium aeternum adepturum cibum,

    Plaut. Capt. 4, 1, 13. Esp. of Rome:

    aeterna urbs,

    the Eternal City, Tib. 2, 5, 23; Ov. F. 3, 72; Cod. Th. 10, 16, 1; Symm. Ep. 3, 55; Inscr. Orell. 2, 1140.— Comp.: nec est ulli ligno aeternior natura. Plin. 14, 1, 2, § 9:

    aeterniora mala,

    Lact. Epit. 9.—
    B.
    Of the past, of yore, of old:

    ablue corpus alluvii aeternisque sordibus squalidum,

    Curt. 4, 1, 22.—
    III.
    Adv. phrases.
    1. A.
    Lit., forever, everlastingly:

    et vivat in aeternum,

    Vulg. Gen. 3, 22:

    hoc nomen mihi est in aeternum,

    ib. Exod. 3, 15:

    Dominus in aeternum permanet,

    ib. Psa. 9, 8:

    vivet in aeternum,

    ib. Joan. 6, 52:

    Tu es sacerdos in aeternum,

    ib. Heb. 5, 6:

    non habebit remissionem in aeternum,

    ib. Marc. 3, 29.—
    B.
    Meton., of indef. long time, forever, always:

    urbs in aeternum condita,

    Liv. 4, 4:

    leges in aeternum latae,

    id. 34, 6:

    (proverbia) durant in aeternum,

    Quint. 5, 11, 41:

    delatores non in praesens tantum, sed in aeternum repressisti,

    Plin. Pan. 35:

    (famulos) possidebitis in aeternum,

    Vulg. Lev. 25, 46:

    (servus) serviet tibi usque in aeternum,

    ib. Deut. 15, 17:

    ut sceleris memoria maneat in aeternum,

    Lact. 1, 11.—
    2. A.
    Lit., forever:

    sedet aeternumque sedebit Infelix Theseus,

    Verg. A. 6, 617:

    ut aeternum illum reciperes,

    Vulg. Phil. 15 (prob. here an adv.).—
    B.
    Meton., of indef. long time, forever, always:

    serviet aeternum,

    Hor. Ep. 1, 10, 41.—
    C.
    Of what is continually repeated, constantly, again and again (as in colloq. Engl., everlastingly, eternally):

    glaebaque versis Aeternum frangenda bidentibus,

    Verg. G. 2, 400:

    ingens janitor Aeternum latrans (of Cerberus),

    id. A. 6, 401.—
    3.
    aeternō, meton., of indef. long time, forever, perpetually:

    viret aeterno hunc fontem igneum contegens fraxinus,

    Plin. 2, 107, 111, § 240:

    BVSTA TVTA AETERNO MANEANT,

    Inscr. Orell. 4517.

    Lewis & Short latin dictionary > aeternus

  • 3 in aeternum

    aeternus, a, um, adj. [contr. from aeviternus, Varr. L. L. 6, § 11 Müll., from aevum, with the termination -ternus as in sempiternus, hesternus], without beginning or end, eternal (sempiternus denotes what is perpetual, what exists as long as time endures, and keeps even pace with it; aeternus, the eternal, that which is raised above all time, and can be measured only by œons (aiônes, indefinite periods);

    for Tempus est pars quaedam aeternitatis,

    Cic. Inv. 1, 27, 39. Thus the sublime thought, without beginning and end, is more vividly suggested by aeternus than by sempiternus, since the former has more direct reference to the long duration of the eternal, which has neither beginning nor end. Sempiternus is rather a mathematical, aeternus a metaphysical, designation of eternity, Doed. Syn. I. p. 3).
    I.
    Lit.
    A.
    Of the past and future, eternal:

    deus beatus et aeternus,

    Cic. Fin. 2, 27, 88:

    nihil quod ortum sit, aeternum esse potest,

    id. N. D. 1, 8:

    O Pater, o hominum rerumque aeterna Potestas,

    Verg. A. 10, 18:

    di semper fuerunt, nati numquam sunt, siquidem aeterni sunt futuri,

    Cic. N. D. 1, 32, 90:

    idem legis perpetuae et aeternae vim Jovem dicit esse,

    id. ib. 1, 15, 40:

    nomen Domini Dei aeterni,

    Vulg. Gen. 21, 33; ib. Rom. 16, 26:

    aeternum tempus,

    Lucr. 1, 582:

    causae immutabiles eaeque aeternae,

    Cic. Fat. 12, 48. —
    B.
    Of the future, everlasting, endless, immortal:

    natura animi... neque nata certe est et aeterna est,

    Cic. Tusc. 1, 23:

    virorum bonorum mentes divinae mihi atque aeternae videntur esse,

    id. Rab. 29:

    aeternam timuerunt noctem,

    Verg. G. 1, 468:

    Quod semper movetur, aeternum est,

    Cic. Tusc. 1, 23:

    Quidquid est illud quod sentit... caeleste et divinum ob eamque rem aeternum sit, necesse est,

    id. ib. 1, 27:

    ut habeam vitam aeternam,

    Vulg. Matt. 19, 16; ib. Joan. 3, 15; ib. Rom. 2, 7:

    in sanguine testamenti aeterni,

    ib. Heb. 13, 20:

    tu Juppiter bonorum inimicos aeternis suppliciis vivos mortuosque mactabis,

    Cic. Cat. 2, 13:

    ibunt in supplicium aeternum,

    Vulg. Matt. 25, 46: [p. 64] aeternas poenas in morte timendumst, Lucr. 1, 111:

    mitti in ignem aeternum,

    Vulg. Matt. 18, 8.—
    C.
    Of the past:

    ex aeterno tempore quaeque Nunc etiam superare necessest corpora rebus,

    from eternity, Lucr. 1, 578:

    motum animorum nullo a principio, sed ex aeterno tempore intellegi convenire,

    Cic. Fin. 1, 6.—
    D.
    Spec. of objects of nature, which the ancients regarded as stable and perpetual, everlasting, eternal: aeterna templa caeli, Poët. ap. Varr. L. L. 6, 11, p. 77 Müll.:

    aeternam lampada mundi,

    Lucr. 5, 402:

    micant aeterni sidera mundi,

    id. 5, 514:

    aeterna domus, i. e. caelum,

    Cic. Rep. 6, 23:

    donec veniret desiderium collium aeternorum,

    the everlasting hills, Vulg. Gen. 49, 26; ib. Ps. 75, 5; cf. ib. Ps. 103, 5.—
    II.
    Meton., of indef. long time.
    A.
    Of the future, lasting, enduring, everlasting, perpetual:

    aeterni parietes,

    Plin. 35, 14, 49, § 172:

    dehinc spero aeternam inter nos gratiam fore,

    Ter. Eun. 5, 2, 33:

    aeternus luctus,

    Lucr. 3, 924:

    dolor,

    id. 3, 1003:

    vulnus,

    id. 2, 369; so Verg. A. 1, 36:

    aerumna,

    Cic. Sen. 34:

    mala,

    Verg. Cul. 130:

    bellum,

    Cic. Cat. 4, 22:

    dedecus,

    id. Font. 88:

    imperium,

    id. Rab. 33; so Verg. A. 1, 230:

    versūs,

    Lucr. 1, 121:

    ignis sacerdotis,

    Cic. Font. 47:

    gloria,

    id. Cat. 4, 21:

    laus,

    id. Planc. 26:

    memoria,

    id. Verr. 4, 69:

    non dubitat Lentulum aeternis tenebris vinculisque mandare,

    id. Cat. 4, 10.—Comic.:

    spero me ob hunc nuntium aeternum adepturum cibum,

    Plaut. Capt. 4, 1, 13. Esp. of Rome:

    aeterna urbs,

    the Eternal City, Tib. 2, 5, 23; Ov. F. 3, 72; Cod. Th. 10, 16, 1; Symm. Ep. 3, 55; Inscr. Orell. 2, 1140.— Comp.: nec est ulli ligno aeternior natura. Plin. 14, 1, 2, § 9:

    aeterniora mala,

    Lact. Epit. 9.—
    B.
    Of the past, of yore, of old:

    ablue corpus alluvii aeternisque sordibus squalidum,

    Curt. 4, 1, 22.—
    III.
    Adv. phrases.
    1. A.
    Lit., forever, everlastingly:

    et vivat in aeternum,

    Vulg. Gen. 3, 22:

    hoc nomen mihi est in aeternum,

    ib. Exod. 3, 15:

    Dominus in aeternum permanet,

    ib. Psa. 9, 8:

    vivet in aeternum,

    ib. Joan. 6, 52:

    Tu es sacerdos in aeternum,

    ib. Heb. 5, 6:

    non habebit remissionem in aeternum,

    ib. Marc. 3, 29.—
    B.
    Meton., of indef. long time, forever, always:

    urbs in aeternum condita,

    Liv. 4, 4:

    leges in aeternum latae,

    id. 34, 6:

    (proverbia) durant in aeternum,

    Quint. 5, 11, 41:

    delatores non in praesens tantum, sed in aeternum repressisti,

    Plin. Pan. 35:

    (famulos) possidebitis in aeternum,

    Vulg. Lev. 25, 46:

    (servus) serviet tibi usque in aeternum,

    ib. Deut. 15, 17:

    ut sceleris memoria maneat in aeternum,

    Lact. 1, 11.—
    2. A.
    Lit., forever:

    sedet aeternumque sedebit Infelix Theseus,

    Verg. A. 6, 617:

    ut aeternum illum reciperes,

    Vulg. Phil. 15 (prob. here an adv.).—
    B.
    Meton., of indef. long time, forever, always:

    serviet aeternum,

    Hor. Ep. 1, 10, 41.—
    C.
    Of what is continually repeated, constantly, again and again (as in colloq. Engl., everlastingly, eternally):

    glaebaque versis Aeternum frangenda bidentibus,

    Verg. G. 2, 400:

    ingens janitor Aeternum latrans (of Cerberus),

    id. A. 6, 401.—
    3.
    aeternō, meton., of indef. long time, forever, perpetually:

    viret aeterno hunc fontem igneum contegens fraxinus,

    Plin. 2, 107, 111, § 240:

    BVSTA TVTA AETERNO MANEANT,

    Inscr. Orell. 4517.

    Lewis & Short latin dictionary > in aeternum

  • 4 Fata

    fātum, i ( masc. fatus malus meus, Petr. 42, 77), n. [for II. A.], that which is said, an utterance. —Hence,
    I.
    Prop., a prophetic declaration, oracle, prediction (rare but class.): neque me Apollo fatis fandis dementem invitam ciet, Pac. ap. Cic. Div. 1, 31, 66 (Trag. v. 80 Vahl.):

    Lentulum sibi confirmasse ex fatis Sibyllinis haruspicumque responsis se, etc.,

    Cic. Cat. 3, 4, 9:

    eo fatis quae Veientes scripta haberent,

    id. Div. 1, 44, 100:

    fatis, ominibus oraculisque portendere,

    Liv. 29, 10 fin. Drak. N. cr.:

    Siculisne resideret arvis Oblitus factorum,

    Verg. A. 5, 703.—
    II.
    Transf.
    A.
    In gen., that which is ordained, desting, fate; the heimarmenê or moira of the Greeks (syn.:

    fortuna, fors, sors, casus): nec ii, qui dicunt immutabilia esse, quae futura sint nec posse verum futurum convertere in falsum, fati necessitatem confirmant, sed verborum vim interpretantur. At qui introducunt causarum seriem sempiternam, ii mentem hominis voluntate libera spoliatam necessitate fati devinciunt,

    Cic. Fat. 9, 20 sq.; hence the philosophic use of the word to denote the eternal, immutable law of nature: fieri omnia fato, ratio cogit fateri. Fatum autem id appello, quod Graeci heimarmenên, id est ordinem seriemque causarum, cum causa causae nexa rem ex se gignat, id. Div. 1, 55, 125 sq.; cf.:

    cum vos fato fieri dicatis omnia, quod autem semper ex omni aeternitate verum fuerit, id esse fatum,

    id. N. D. 3, 6, 14; and: cum duae sententiae fuissent veterum philosophorum, una eorum, qui censerent omnia ita fato fieri, ut id fatum vim necessitatis afferret;

    in qua sententia Democritus, Heraclitus, Empedocles, Aristoteles fuit: altera eorum, quibus viderentur sine ullo fato esse animorum motus voluntarii,

    id. Fat. 17, 39; cf.

    also: ex hoc genere causarum ex aeternitate pendentium fatum a Stoicis nectitur,

    id. Top. 15, 59; and:

    anile sane et plenum superstitionis fati nomen ipsum,

    id. Div. 2, 7, 19:

    si Daphitae fatum fuit ex equo cadere,

    id. Fat. 3, 5; cf. id. ib. 12, 28: cf.:

    neque si fatum fuerat, effugisset,

    id. Div. 2, 8, 20:

    ut praedici posset, quid cuique eventurum et quo quisque fato natus esset,

    id. ib. 1, 1, 2;

    quonam meo fato fieri dicam, ut, etc.,

    id. Phil. 2, 1, 1: qua quidem in re singulari sum fato, I experience a remarkable fate, Caecin. ap. Cic. Fam. 6, 7, 1:

    si quid mihi humanitus accidisset multa autem impendere videntur praeter naturam etiam praeterque fatum,

    i. e. beyond the natural and appointed course of events, id. Phil. 1, 4, 10:

    quasi debita sibi fato dominatione,

    Suet. Aug. 19:

    persuasio, cuncta fato agi,

    id. Tib. 69:

    nisi dii immortales omni ratione placati suo numine prope fata ipsa flexissent,

    Cic. Cat. 3, 8, 19:

    orte Saturno, tibi cura magni Caesaris fatis data,

    Hor. C. 1, 12, 51:

    quo (Caesare) nihil majus meliusve terris Fata donavere bonique divi,

    id. ib. 4, 2, 38; id. Carm. Sec. 28:

    ut caneret fera Nereus Fata,

    id. C. 1, 15, 5; so,

    acerba,

    id. Epod. 7, 17:

    triste,

    id. S. 1, 9, 29:

    caeca,

    id. C. 2, 13, 16:

    plebeium in circo positum est fatum,

    the fate of the vulgar, Juv. 6, 588:

    fata regunt homines,

    id. 9, 32; 12, 63.—With ut:

    qui hoc fato natus est, ut, etc.,

    Cic. Mil. 11, 30:

    fuit hoc sive meum sive rei publicae fatum, ut, etc.,

    id. Balb. 26, 58.—With ne: eo [p. 730] fato se in iis terris collocatam esse arbitratur, ne, etc., Cic. Font. 16, 35.—
    B.
    Esp.
    1.
    Of the will or determination of the gods:

    heu stirpem invisam et fatis contraria nostris Fata Phrygum,

    Verg. A. 7, 293; 7, 50; cf. Non. 455, 25.—And also of that which determines the fate of a person or thing: Ilio tria fuisse audivi fata, quae illi forent exitio: signum ex arce si perisset;

    alterum, etc.,

    Plaut. Bacch. 4, 9, 29; so,

    Herculis sagittae, quae fatum Trojae fuere,

    Just. 20, 1 fin. —Prov.:

    fata viam invenient,

    Verg. A. 3, 395; 10, 113.— Fāta, ōrum, n., personified as deities, the Fates, Prop. 4, 7, 51; Stat. Th. 8, 26; id. S. 5, 1, 259; Inscr. Orell. 1771 sq.—
    2.
    a.. Bad fortune, ill fate, calamity, mishap:

    dictum facete et contumeliose in Metellos antiquum Naevii est: Fato Metelli Romae fiunt consules,

    Pseudo Ascon. ad Cic. Verr. 1, 10, 29 (p. 140 ed. Orell.);

    and, alluding to this verse: hoc Verrem dicere aiebant, te (sc. Metellum) non fato, ut ceteros ex vestra familia, sed opera sua consulem factum,

    id. ib. 10, 29:

    quibus ego confido impendere fatum aliquod et poenas jamdiu improbitati, nequitiae... debitas instare,

    Cic. Cat. 2, 5, 11:

    exitii ac fati dies,

    id. ib. 3, 7, 17:

    abditi in tabernaculis aut suum fatum querebantur aut, etc.,

    Caes. B. G. 1, 39, 4; cf. Caes. B. C. 2, 6, 1:

    quod si jam (quod dii omen avertant) fatum extremum rei publicae venit,

    Cic. Phil. 3, 14, 35:

    in illo paene fato rei publicae,

    id. Dom. 57, 145.— So,
    b.
    Esp. freq. of death:

    sic Hortensii vox exstincta fato suo est, nostra publico,

    id. Brut. 96, 328; cf.:

    nolite hunc maturius exstingui vulnere vestro quam suo fato,

    id. Cael. 32, 79; cf.:

    omen fati,

    id. Phil. 9, 4, 6; and:

    quia nec fato merita nec morte peribat,

    Verg. A. 4, 696: ferro, non fato moerus Argivum (i. e. Achilles) occidit, Poët. ap. Quint. 8, 6, 10 Spald.:

    perfunctos jam fato = mortuos,

    Liv. 9, 1, 6;

    qui fato sunt functi,

    Quint. 3, 7, 10:

    fato cedere,

    Liv. 26, 13: fato concessit, Pl. Pan. 11, 3; for which: concedere in fatum, Modestin. Dig. 34, 3, 20:

    fato obiit,

    died a natural death, Tac. A. 6, 10:

    fato fungi,

    id. ib. 14, 12 fin.:

    ille (uxorem) functam fato respondet,

    id. ib. 11, 3:

    si me praeceperit fatum,

    Curt. 9, 6; Quint. 6, 2, 33.—In this sense sometimes in the plur.:

    jamdudum peccas, si mea fata petis,

    Ov. H. 19, 118;

    Minotauri,

    Mel. 2, 7:

    mea fata,

    my ashes, Prop. 1, 17, 11:

    sentiet vivus eam, quae post fata praestari magis solet, venerationem,

    Quint. 12, 17, 7:

    si me fata intercepissent,

    id. 6 praef. 1; cf.: (mater) acerbissimis rapta fatis, id. § 4; cf. the shades or spirits of the dead:

    cum fato jacentis,

    Mel. 2, 2.—
    3.
    Concr., one who brings calamity, a plague:

    duo illa rei publicae paene fata, Gabinium et Pisonem,

    Cic. Sest. 43, 93.

    Lewis & Short latin dictionary > Fata

  • 5 fatum

    fātum, i ( masc. fatus malus meus, Petr. 42, 77), n. [for II. A.], that which is said, an utterance. —Hence,
    I.
    Prop., a prophetic declaration, oracle, prediction (rare but class.): neque me Apollo fatis fandis dementem invitam ciet, Pac. ap. Cic. Div. 1, 31, 66 (Trag. v. 80 Vahl.):

    Lentulum sibi confirmasse ex fatis Sibyllinis haruspicumque responsis se, etc.,

    Cic. Cat. 3, 4, 9:

    eo fatis quae Veientes scripta haberent,

    id. Div. 1, 44, 100:

    fatis, ominibus oraculisque portendere,

    Liv. 29, 10 fin. Drak. N. cr.:

    Siculisne resideret arvis Oblitus factorum,

    Verg. A. 5, 703.—
    II.
    Transf.
    A.
    In gen., that which is ordained, desting, fate; the heimarmenê or moira of the Greeks (syn.:

    fortuna, fors, sors, casus): nec ii, qui dicunt immutabilia esse, quae futura sint nec posse verum futurum convertere in falsum, fati necessitatem confirmant, sed verborum vim interpretantur. At qui introducunt causarum seriem sempiternam, ii mentem hominis voluntate libera spoliatam necessitate fati devinciunt,

    Cic. Fat. 9, 20 sq.; hence the philosophic use of the word to denote the eternal, immutable law of nature: fieri omnia fato, ratio cogit fateri. Fatum autem id appello, quod Graeci heimarmenên, id est ordinem seriemque causarum, cum causa causae nexa rem ex se gignat, id. Div. 1, 55, 125 sq.; cf.:

    cum vos fato fieri dicatis omnia, quod autem semper ex omni aeternitate verum fuerit, id esse fatum,

    id. N. D. 3, 6, 14; and: cum duae sententiae fuissent veterum philosophorum, una eorum, qui censerent omnia ita fato fieri, ut id fatum vim necessitatis afferret;

    in qua sententia Democritus, Heraclitus, Empedocles, Aristoteles fuit: altera eorum, quibus viderentur sine ullo fato esse animorum motus voluntarii,

    id. Fat. 17, 39; cf.

    also: ex hoc genere causarum ex aeternitate pendentium fatum a Stoicis nectitur,

    id. Top. 15, 59; and:

    anile sane et plenum superstitionis fati nomen ipsum,

    id. Div. 2, 7, 19:

    si Daphitae fatum fuit ex equo cadere,

    id. Fat. 3, 5; cf. id. ib. 12, 28: cf.:

    neque si fatum fuerat, effugisset,

    id. Div. 2, 8, 20:

    ut praedici posset, quid cuique eventurum et quo quisque fato natus esset,

    id. ib. 1, 1, 2;

    quonam meo fato fieri dicam, ut, etc.,

    id. Phil. 2, 1, 1: qua quidem in re singulari sum fato, I experience a remarkable fate, Caecin. ap. Cic. Fam. 6, 7, 1:

    si quid mihi humanitus accidisset multa autem impendere videntur praeter naturam etiam praeterque fatum,

    i. e. beyond the natural and appointed course of events, id. Phil. 1, 4, 10:

    quasi debita sibi fato dominatione,

    Suet. Aug. 19:

    persuasio, cuncta fato agi,

    id. Tib. 69:

    nisi dii immortales omni ratione placati suo numine prope fata ipsa flexissent,

    Cic. Cat. 3, 8, 19:

    orte Saturno, tibi cura magni Caesaris fatis data,

    Hor. C. 1, 12, 51:

    quo (Caesare) nihil majus meliusve terris Fata donavere bonique divi,

    id. ib. 4, 2, 38; id. Carm. Sec. 28:

    ut caneret fera Nereus Fata,

    id. C. 1, 15, 5; so,

    acerba,

    id. Epod. 7, 17:

    triste,

    id. S. 1, 9, 29:

    caeca,

    id. C. 2, 13, 16:

    plebeium in circo positum est fatum,

    the fate of the vulgar, Juv. 6, 588:

    fata regunt homines,

    id. 9, 32; 12, 63.—With ut:

    qui hoc fato natus est, ut, etc.,

    Cic. Mil. 11, 30:

    fuit hoc sive meum sive rei publicae fatum, ut, etc.,

    id. Balb. 26, 58.—With ne: eo [p. 730] fato se in iis terris collocatam esse arbitratur, ne, etc., Cic. Font. 16, 35.—
    B.
    Esp.
    1.
    Of the will or determination of the gods:

    heu stirpem invisam et fatis contraria nostris Fata Phrygum,

    Verg. A. 7, 293; 7, 50; cf. Non. 455, 25.—And also of that which determines the fate of a person or thing: Ilio tria fuisse audivi fata, quae illi forent exitio: signum ex arce si perisset;

    alterum, etc.,

    Plaut. Bacch. 4, 9, 29; so,

    Herculis sagittae, quae fatum Trojae fuere,

    Just. 20, 1 fin. —Prov.:

    fata viam invenient,

    Verg. A. 3, 395; 10, 113.— Fāta, ōrum, n., personified as deities, the Fates, Prop. 4, 7, 51; Stat. Th. 8, 26; id. S. 5, 1, 259; Inscr. Orell. 1771 sq.—
    2.
    a.. Bad fortune, ill fate, calamity, mishap:

    dictum facete et contumeliose in Metellos antiquum Naevii est: Fato Metelli Romae fiunt consules,

    Pseudo Ascon. ad Cic. Verr. 1, 10, 29 (p. 140 ed. Orell.);

    and, alluding to this verse: hoc Verrem dicere aiebant, te (sc. Metellum) non fato, ut ceteros ex vestra familia, sed opera sua consulem factum,

    id. ib. 10, 29:

    quibus ego confido impendere fatum aliquod et poenas jamdiu improbitati, nequitiae... debitas instare,

    Cic. Cat. 2, 5, 11:

    exitii ac fati dies,

    id. ib. 3, 7, 17:

    abditi in tabernaculis aut suum fatum querebantur aut, etc.,

    Caes. B. G. 1, 39, 4; cf. Caes. B. C. 2, 6, 1:

    quod si jam (quod dii omen avertant) fatum extremum rei publicae venit,

    Cic. Phil. 3, 14, 35:

    in illo paene fato rei publicae,

    id. Dom. 57, 145.— So,
    b.
    Esp. freq. of death:

    sic Hortensii vox exstincta fato suo est, nostra publico,

    id. Brut. 96, 328; cf.:

    nolite hunc maturius exstingui vulnere vestro quam suo fato,

    id. Cael. 32, 79; cf.:

    omen fati,

    id. Phil. 9, 4, 6; and:

    quia nec fato merita nec morte peribat,

    Verg. A. 4, 696: ferro, non fato moerus Argivum (i. e. Achilles) occidit, Poët. ap. Quint. 8, 6, 10 Spald.:

    perfunctos jam fato = mortuos,

    Liv. 9, 1, 6;

    qui fato sunt functi,

    Quint. 3, 7, 10:

    fato cedere,

    Liv. 26, 13: fato concessit, Pl. Pan. 11, 3; for which: concedere in fatum, Modestin. Dig. 34, 3, 20:

    fato obiit,

    died a natural death, Tac. A. 6, 10:

    fato fungi,

    id. ib. 14, 12 fin.:

    ille (uxorem) functam fato respondet,

    id. ib. 11, 3:

    si me praeceperit fatum,

    Curt. 9, 6; Quint. 6, 2, 33.—In this sense sometimes in the plur.:

    jamdudum peccas, si mea fata petis,

    Ov. H. 19, 118;

    Minotauri,

    Mel. 2, 7:

    mea fata,

    my ashes, Prop. 1, 17, 11:

    sentiet vivus eam, quae post fata praestari magis solet, venerationem,

    Quint. 12, 17, 7:

    si me fata intercepissent,

    id. 6 praef. 1; cf.: (mater) acerbissimis rapta fatis, id. § 4; cf. the shades or spirits of the dead:

    cum fato jacentis,

    Mel. 2, 2.—
    3.
    Concr., one who brings calamity, a plague:

    duo illa rei publicae paene fata, Gabinium et Pisonem,

    Cic. Sest. 43, 93.

    Lewis & Short latin dictionary > fatum

  • 6 aeternus

        aeternus adj.    [for * aeviternus], of an age, lasting, enduring, permanent, endless: inter nos gratia, T.: hostes, L.: sollicitudo, S.: vincula: audaciae monumentum: ignis, the vestal fire.—Of all time, everlasting, eternal, perpetual, immortal: deus: rerum Potestas, V.: mentes: supplicia: ignes, i. e. the heavenly bodies, V.: puer, Bacchus, O.: Te ex aeterno patientem mortis efficere, from immortal make mortal, O.: urbs, i. e. Rome, Tb. — Neut. as subst, perpetuity: urbs in aeternum condita, L. — Adverb.: aeternum salve, forever, V.: vivere, O.: latrans, perpetually, V.: servire, H.: aeterno, O.
    * * *
    aeterna -um, aeternior -or -us, aeternissimus -a -um ADJ
    eternal/everlasting/imperishable; perpetual, w/out start/end

    Latin-English dictionary > aeternus

  • 7 adsiduissime

    1.
    assĭdŭus ( ads-, perh. only by confusion of 1. assiduus with 2. assiduus), i, m. [as-do; cf.

    infra,

    Gell. 16, 10, 15 ], a tributepayer; a name given by Servius Tullius to the citizens of the upper and more wealthy classes, in opp. to proletarii, citizens of the lowest classes, who benefit the state only by their progeny (proles).
    I.
    A.. Lit.:

    cum locupletes assiduos (Servius) appellāsset ab aere dando,

    Cic. Rep. 2, 22, 40.—So in the Twelve Tables:

    adsiduo vindex adsiduus esto. Proletario jam civi, cui quis volet vindex esto,

    Gell. 16, 10, 5; cf.

    Dirks. Transl. 154 sq.: locuples enim est assiduus, ut ait L. Aelius, appellatus ab aere dando,

    Cic. Top. 2, 10; Varr. ap. Non. p. 67, 25: quibus erant pecuniae satis locupletes, assiduos;

    contrarios proletarios,

    id. ib.:

    assiduum ab aere dando,

    Quint. 5, 10, 55:

    adsiduus in Duodecim Tabulis pro locuplete dictus, ab assibus, id est aere dando,

    Gell. 16, 10, 15: adsiduus dicitur, qui in eā re, quam frequenter agit, quasi consedisse videatur. Alii assiduum locupletem, quasi multorum assium dictum putārunt. Alii eum, qui sumptu proprio militabat, ab asse dando vocatum existimārunt, Paul. ex Fest. p. 9 Müll.:

    ditiores qui asses dabant, assidui dicti sunt,

    Charis. p. 58 P.; cf. vindex ap. Cassiod. Orth. p. 2318 P.:

    assiduus dicebatur apud antiquos, qui assibus ad aerarii expensam conferendis erat,

    Isid. Orig. 10, 17; cf. Nieb. Röm. Gesch. 1, pp. 496-502.—
    B.
    Meton., a rich person:

    noctīsque diesque adsiduo satis superque est,

    Plaut. Am. 1, 1, 14.—
    II.
    Trop., adject. of a first-rate, classical writer:

    classicus adsiduusque aliquis scriptor, non proletarius,

    Gell. 19, 8, 15 (cf. on the other hand:

    Proletario sermone nunc quidem utere,

    common talk, Plaut. Mil. 3, 1, 157).
    2.
    assĭdŭus ( ads-, Ritschl, Lachm., Fleck., B. and K., Rib., Weissenb., Jahn; ass-, Merk., Halm, K. and H.), a, um, adj. [from assideo, as continuus from contineo, etc.]:

    Itaque qui adest, adsiduus (est),

    Varr. L. L. 7, § 99; but more correctly: adsiduus dicitur, qui in eā re, quam frequenter agit, quasi consedisse videatur, to have sat down to it, Paul. ex Fest. p. 9 Müll.; hence,
    I.
    Constantly present somewhere, attending to, busy or occupied with something (cf. deses, idle, from desideo):

    cum hic filius adsiduus in praediis esset,

    Cic. Rosc. Am. 7; id. Att. 4, 8, b, §

    3: fuit adsiduus mecum praetore me,

    id. Cael. 4, 10; Varr. R. R. 2, 10, 6; Vulg. Eccli. 9, 4; 37, 15:

    semper boni adsiduique domini (i. e. qui frequenter adest in praediis) referta cella vinariā, oleariā, etc.,

    Cic. Sen. 16, 56:

    suos liberos agricolas adsiduos esse cupiunt,

    id. Rosc. Am. 16, 47:

    flagitator,

    id. Brut. 5, 18:

    his potius tradam adsiduis uno opere eandem incudem diem noctemque tundentibus,

    id. de Or. 2, 39, 162:

    Elevat adsiduos copia longa viros,

    Prop. 3, 31, 44:

    campus, Assiduis pulsatus equis,

    Ov. M. 6, 219:

    adsiduus in oculis hominum fuerat,

    Liv. 35, 10:

    hostis, adsiduus magis quam gravis,

    id. 2, 48:

    canes adsiduiores,

    Varr. R. R. 2, 9:

    circa scholas adsiduus,

    Suet. Tib. 11:

    (patrimonia) majora fiunt Incude adsiduā semperque ardente camino,

    by the busy anvil, Juv. 14, 118:

    Retibus adsiduis penitus scrutante macello Proxima,

    id. 5, 95:

    Quem cavat adsiduis sudibus,

    id. 6, 248:

    in mandatis illius maxime adsiduus esto,

    Vulg. Eccli. 6, 37; 12, 3.—So of the constant attendance of candidates for office, Q. Cic. Petit. Cons. 9, 37 (cf. these passages in their connection).—Hence sarcastically of parasites:

    urbani adsidui cives, quos scurras vocant,

    Plaut. Trin. 1, 2, 165.—
    II.
    With the prominent idea of continuance in time, continual, unremitting, incessant, perpetual, constant (very freq. both in prose and poetry):

    foro operam adsiduam dare,

    Plaut. As. 2, 4, 22: ludis adsiduas operas dare, [p. 180] Lucr. 4, 974:

    pars terraï perusta solibus adsiduis,

    id. 5, 252:

    imbres,

    id. 5, 341; Cic. Att. 13, 16:

    motus,

    Lucr. 1, 995, and 4, 392;

    2, 97: repulsus,

    id. 4, 106:

    casus,

    id. 5, 205:

    frequentia,

    Cic. Planc. 8 fin.; Q. Cic. Petit. Cons. 9, 37: febricula, Planc. ap. Cic. Fam. 10, 21 fin.:

    adsidua ac diligens scriptura,

    Cic. Or. 1, 33, 150:

    recordatio,

    id. Fin. 1, 12, 41:

    deorum adsidua insidens cura,

    Liv. 1, 21:

    deprecatio justi adsidua,

    Vulg. Jac. 5, 16:

    (portae) adsiduus custos,

    Liv. 34, 9:

    longa temporum quies et continuum populi otium et assidua senatūs tranquillitas, etc.,

    Tac. Or. 38:

    sterilitates,

    Suet. Claud. 18:

    quantum (nominis) Octavius abstulit udo Caedibus adsiduis gladio,

    Juv. 8, 243:

    barbarorum incursus,

    Suet. Vesp. 8:

    vasa aurea adsiduissimi usūs,

    id. Aug. 71:

    ignis,

    Tib. 1, 1, 6:

    aqua,

    Prop. 2, 1, 68; 2, 19, 31; 3, 11, 56 al.:

    libidines,

    id. 2, 16, 14:

    Hic ver adsiduum atque alienis mensibus aestas,

    Verg. G. 2, 149:

    nubes,

    Ov. M. 1, 66:

    gemitus,

    id. ib. 2, 486 et saep.: Non feret assiduas potiori te dare noctes, * Hor. Epod. 15, 13.—Sometimes said with a degree of impatience, constant, everlasting, eternal:

    lapsus Tectorum adsiduos,

    Juv. 3, 8:

    obvius adsiduo Syrophoenix udus amomo,

    with his everlasting perfume, id. 8, 159 Jahn:

    adsiduo ruptae lectore columnae,

    id. 1, 13.—Hence adv., continually, constantly, without intermission.
    I.
    Form as-sĭdŭō ( ads-):

    operam dare alicui,

    Plaut. Cist. 1, 3, 37:

    edere,

    id. Mil. 1, 1, 50:

    perpotare,

    id. Most. 4, 2, 60:

    esse cum aliquo,

    id. Truc. 2, 4, 68:

    quaerere aliquid,

    Plin. 26, 3, 8, § 16:

    adesse,

    Dig. 40, 4, 44.—Far more freq.,
    II.
    Form assĭdŭē ( ads-):

    ubi sum adsidue, scio,

    Ter. Hec. 2, 1, 20:

    in ore indisciplinatorum adsidue erit,

    Vulg. Eccli. 20, 26:

    Adsidue veniebat,

    Verg. E. 2, 4:

    homines nobiles adsidue unā scribere,

    Ter. Ad. prol. 16:

    adsidue cantare,

    Cic. Div. 1, 34, 74:

    alia, quae suis locis dicentur adsidue,

    Plin. 24, 1, 1, § 3:

    Cum assidue minores parentibus liberi essent,

    Quint. 6, 3, 67:

    agere aliquid,

    Ter. Heaut. prol. 29:

    ut oculis adsidue videmus,

    Cic. N. D. 2, 41, 104:

    audire aliquid,

    id. Mil. 34, 93: frequenter et adsidue consequi aliquid, Auct. ad Her. 4, 56, 69:

    laudare aliquid,

    Vulg. Eccli. 51, 15:

    interrogari,

    ib. ib. 23, 11:

    litteris uti,

    Cic. Fam. 5, 15:

    convivari,

    Suet. Aug. 74:

    frequentare aedem,

    id. ib. 91:

    gestare aliquem ornatum,

    id. Calig. 52:

    DEFLERE ALIQVEM,

    Inscr. Grut. 950, 8:

    adsidue recens,

    Plin. 11, 53, 115, § 277.— Comp not found.—
    * Sup. assĭdŭissimē ( ads-):

    Adsiduissime mecum fuit Dionysius,

    Cic. Brut. 91, 316: salientes (aquae) adsiduissime interdiu et noctu, Sen. Cons. ap. Front. Aquaed. 2, p. 252; for the comparison of the adj. and adv. (as in arduus, exiguus, egregius, industrius, perpetuus, etc.), v. Rudd. I. p. 180, n. 58.

    Lewis & Short latin dictionary > adsiduissime

  • 8 adsiduus

    1.
    assĭdŭus ( ads-, perh. only by confusion of 1. assiduus with 2. assiduus), i, m. [as-do; cf.

    infra,

    Gell. 16, 10, 15 ], a tributepayer; a name given by Servius Tullius to the citizens of the upper and more wealthy classes, in opp. to proletarii, citizens of the lowest classes, who benefit the state only by their progeny (proles).
    I.
    A.. Lit.:

    cum locupletes assiduos (Servius) appellāsset ab aere dando,

    Cic. Rep. 2, 22, 40.—So in the Twelve Tables:

    adsiduo vindex adsiduus esto. Proletario jam civi, cui quis volet vindex esto,

    Gell. 16, 10, 5; cf.

    Dirks. Transl. 154 sq.: locuples enim est assiduus, ut ait L. Aelius, appellatus ab aere dando,

    Cic. Top. 2, 10; Varr. ap. Non. p. 67, 25: quibus erant pecuniae satis locupletes, assiduos;

    contrarios proletarios,

    id. ib.:

    assiduum ab aere dando,

    Quint. 5, 10, 55:

    adsiduus in Duodecim Tabulis pro locuplete dictus, ab assibus, id est aere dando,

    Gell. 16, 10, 15: adsiduus dicitur, qui in eā re, quam frequenter agit, quasi consedisse videatur. Alii assiduum locupletem, quasi multorum assium dictum putārunt. Alii eum, qui sumptu proprio militabat, ab asse dando vocatum existimārunt, Paul. ex Fest. p. 9 Müll.:

    ditiores qui asses dabant, assidui dicti sunt,

    Charis. p. 58 P.; cf. vindex ap. Cassiod. Orth. p. 2318 P.:

    assiduus dicebatur apud antiquos, qui assibus ad aerarii expensam conferendis erat,

    Isid. Orig. 10, 17; cf. Nieb. Röm. Gesch. 1, pp. 496-502.—
    B.
    Meton., a rich person:

    noctīsque diesque adsiduo satis superque est,

    Plaut. Am. 1, 1, 14.—
    II.
    Trop., adject. of a first-rate, classical writer:

    classicus adsiduusque aliquis scriptor, non proletarius,

    Gell. 19, 8, 15 (cf. on the other hand:

    Proletario sermone nunc quidem utere,

    common talk, Plaut. Mil. 3, 1, 157).
    2.
    assĭdŭus ( ads-, Ritschl, Lachm., Fleck., B. and K., Rib., Weissenb., Jahn; ass-, Merk., Halm, K. and H.), a, um, adj. [from assideo, as continuus from contineo, etc.]:

    Itaque qui adest, adsiduus (est),

    Varr. L. L. 7, § 99; but more correctly: adsiduus dicitur, qui in eā re, quam frequenter agit, quasi consedisse videatur, to have sat down to it, Paul. ex Fest. p. 9 Müll.; hence,
    I.
    Constantly present somewhere, attending to, busy or occupied with something (cf. deses, idle, from desideo):

    cum hic filius adsiduus in praediis esset,

    Cic. Rosc. Am. 7; id. Att. 4, 8, b, §

    3: fuit adsiduus mecum praetore me,

    id. Cael. 4, 10; Varr. R. R. 2, 10, 6; Vulg. Eccli. 9, 4; 37, 15:

    semper boni adsiduique domini (i. e. qui frequenter adest in praediis) referta cella vinariā, oleariā, etc.,

    Cic. Sen. 16, 56:

    suos liberos agricolas adsiduos esse cupiunt,

    id. Rosc. Am. 16, 47:

    flagitator,

    id. Brut. 5, 18:

    his potius tradam adsiduis uno opere eandem incudem diem noctemque tundentibus,

    id. de Or. 2, 39, 162:

    Elevat adsiduos copia longa viros,

    Prop. 3, 31, 44:

    campus, Assiduis pulsatus equis,

    Ov. M. 6, 219:

    adsiduus in oculis hominum fuerat,

    Liv. 35, 10:

    hostis, adsiduus magis quam gravis,

    id. 2, 48:

    canes adsiduiores,

    Varr. R. R. 2, 9:

    circa scholas adsiduus,

    Suet. Tib. 11:

    (patrimonia) majora fiunt Incude adsiduā semperque ardente camino,

    by the busy anvil, Juv. 14, 118:

    Retibus adsiduis penitus scrutante macello Proxima,

    id. 5, 95:

    Quem cavat adsiduis sudibus,

    id. 6, 248:

    in mandatis illius maxime adsiduus esto,

    Vulg. Eccli. 6, 37; 12, 3.—So of the constant attendance of candidates for office, Q. Cic. Petit. Cons. 9, 37 (cf. these passages in their connection).—Hence sarcastically of parasites:

    urbani adsidui cives, quos scurras vocant,

    Plaut. Trin. 1, 2, 165.—
    II.
    With the prominent idea of continuance in time, continual, unremitting, incessant, perpetual, constant (very freq. both in prose and poetry):

    foro operam adsiduam dare,

    Plaut. As. 2, 4, 22: ludis adsiduas operas dare, [p. 180] Lucr. 4, 974:

    pars terraï perusta solibus adsiduis,

    id. 5, 252:

    imbres,

    id. 5, 341; Cic. Att. 13, 16:

    motus,

    Lucr. 1, 995, and 4, 392;

    2, 97: repulsus,

    id. 4, 106:

    casus,

    id. 5, 205:

    frequentia,

    Cic. Planc. 8 fin.; Q. Cic. Petit. Cons. 9, 37: febricula, Planc. ap. Cic. Fam. 10, 21 fin.:

    adsidua ac diligens scriptura,

    Cic. Or. 1, 33, 150:

    recordatio,

    id. Fin. 1, 12, 41:

    deorum adsidua insidens cura,

    Liv. 1, 21:

    deprecatio justi adsidua,

    Vulg. Jac. 5, 16:

    (portae) adsiduus custos,

    Liv. 34, 9:

    longa temporum quies et continuum populi otium et assidua senatūs tranquillitas, etc.,

    Tac. Or. 38:

    sterilitates,

    Suet. Claud. 18:

    quantum (nominis) Octavius abstulit udo Caedibus adsiduis gladio,

    Juv. 8, 243:

    barbarorum incursus,

    Suet. Vesp. 8:

    vasa aurea adsiduissimi usūs,

    id. Aug. 71:

    ignis,

    Tib. 1, 1, 6:

    aqua,

    Prop. 2, 1, 68; 2, 19, 31; 3, 11, 56 al.:

    libidines,

    id. 2, 16, 14:

    Hic ver adsiduum atque alienis mensibus aestas,

    Verg. G. 2, 149:

    nubes,

    Ov. M. 1, 66:

    gemitus,

    id. ib. 2, 486 et saep.: Non feret assiduas potiori te dare noctes, * Hor. Epod. 15, 13.—Sometimes said with a degree of impatience, constant, everlasting, eternal:

    lapsus Tectorum adsiduos,

    Juv. 3, 8:

    obvius adsiduo Syrophoenix udus amomo,

    with his everlasting perfume, id. 8, 159 Jahn:

    adsiduo ruptae lectore columnae,

    id. 1, 13.—Hence adv., continually, constantly, without intermission.
    I.
    Form as-sĭdŭō ( ads-):

    operam dare alicui,

    Plaut. Cist. 1, 3, 37:

    edere,

    id. Mil. 1, 1, 50:

    perpotare,

    id. Most. 4, 2, 60:

    esse cum aliquo,

    id. Truc. 2, 4, 68:

    quaerere aliquid,

    Plin. 26, 3, 8, § 16:

    adesse,

    Dig. 40, 4, 44.—Far more freq.,
    II.
    Form assĭdŭē ( ads-):

    ubi sum adsidue, scio,

    Ter. Hec. 2, 1, 20:

    in ore indisciplinatorum adsidue erit,

    Vulg. Eccli. 20, 26:

    Adsidue veniebat,

    Verg. E. 2, 4:

    homines nobiles adsidue unā scribere,

    Ter. Ad. prol. 16:

    adsidue cantare,

    Cic. Div. 1, 34, 74:

    alia, quae suis locis dicentur adsidue,

    Plin. 24, 1, 1, § 3:

    Cum assidue minores parentibus liberi essent,

    Quint. 6, 3, 67:

    agere aliquid,

    Ter. Heaut. prol. 29:

    ut oculis adsidue videmus,

    Cic. N. D. 2, 41, 104:

    audire aliquid,

    id. Mil. 34, 93: frequenter et adsidue consequi aliquid, Auct. ad Her. 4, 56, 69:

    laudare aliquid,

    Vulg. Eccli. 51, 15:

    interrogari,

    ib. ib. 23, 11:

    litteris uti,

    Cic. Fam. 5, 15:

    convivari,

    Suet. Aug. 74:

    frequentare aedem,

    id. ib. 91:

    gestare aliquem ornatum,

    id. Calig. 52:

    DEFLERE ALIQVEM,

    Inscr. Grut. 950, 8:

    adsidue recens,

    Plin. 11, 53, 115, § 277.— Comp not found.—
    * Sup. assĭdŭissimē ( ads-):

    Adsiduissime mecum fuit Dionysius,

    Cic. Brut. 91, 316: salientes (aquae) adsiduissime interdiu et noctu, Sen. Cons. ap. Front. Aquaed. 2, p. 252; for the comparison of the adj. and adv. (as in arduus, exiguus, egregius, industrius, perpetuus, etc.), v. Rudd. I. p. 180, n. 58.

    Lewis & Short latin dictionary > adsiduus

  • 9 assiduissime

    1.
    assĭdŭus ( ads-, perh. only by confusion of 1. assiduus with 2. assiduus), i, m. [as-do; cf.

    infra,

    Gell. 16, 10, 15 ], a tributepayer; a name given by Servius Tullius to the citizens of the upper and more wealthy classes, in opp. to proletarii, citizens of the lowest classes, who benefit the state only by their progeny (proles).
    I.
    A.. Lit.:

    cum locupletes assiduos (Servius) appellāsset ab aere dando,

    Cic. Rep. 2, 22, 40.—So in the Twelve Tables:

    adsiduo vindex adsiduus esto. Proletario jam civi, cui quis volet vindex esto,

    Gell. 16, 10, 5; cf.

    Dirks. Transl. 154 sq.: locuples enim est assiduus, ut ait L. Aelius, appellatus ab aere dando,

    Cic. Top. 2, 10; Varr. ap. Non. p. 67, 25: quibus erant pecuniae satis locupletes, assiduos;

    contrarios proletarios,

    id. ib.:

    assiduum ab aere dando,

    Quint. 5, 10, 55:

    adsiduus in Duodecim Tabulis pro locuplete dictus, ab assibus, id est aere dando,

    Gell. 16, 10, 15: adsiduus dicitur, qui in eā re, quam frequenter agit, quasi consedisse videatur. Alii assiduum locupletem, quasi multorum assium dictum putārunt. Alii eum, qui sumptu proprio militabat, ab asse dando vocatum existimārunt, Paul. ex Fest. p. 9 Müll.:

    ditiores qui asses dabant, assidui dicti sunt,

    Charis. p. 58 P.; cf. vindex ap. Cassiod. Orth. p. 2318 P.:

    assiduus dicebatur apud antiquos, qui assibus ad aerarii expensam conferendis erat,

    Isid. Orig. 10, 17; cf. Nieb. Röm. Gesch. 1, pp. 496-502.—
    B.
    Meton., a rich person:

    noctīsque diesque adsiduo satis superque est,

    Plaut. Am. 1, 1, 14.—
    II.
    Trop., adject. of a first-rate, classical writer:

    classicus adsiduusque aliquis scriptor, non proletarius,

    Gell. 19, 8, 15 (cf. on the other hand:

    Proletario sermone nunc quidem utere,

    common talk, Plaut. Mil. 3, 1, 157).
    2.
    assĭdŭus ( ads-, Ritschl, Lachm., Fleck., B. and K., Rib., Weissenb., Jahn; ass-, Merk., Halm, K. and H.), a, um, adj. [from assideo, as continuus from contineo, etc.]:

    Itaque qui adest, adsiduus (est),

    Varr. L. L. 7, § 99; but more correctly: adsiduus dicitur, qui in eā re, quam frequenter agit, quasi consedisse videatur, to have sat down to it, Paul. ex Fest. p. 9 Müll.; hence,
    I.
    Constantly present somewhere, attending to, busy or occupied with something (cf. deses, idle, from desideo):

    cum hic filius adsiduus in praediis esset,

    Cic. Rosc. Am. 7; id. Att. 4, 8, b, §

    3: fuit adsiduus mecum praetore me,

    id. Cael. 4, 10; Varr. R. R. 2, 10, 6; Vulg. Eccli. 9, 4; 37, 15:

    semper boni adsiduique domini (i. e. qui frequenter adest in praediis) referta cella vinariā, oleariā, etc.,

    Cic. Sen. 16, 56:

    suos liberos agricolas adsiduos esse cupiunt,

    id. Rosc. Am. 16, 47:

    flagitator,

    id. Brut. 5, 18:

    his potius tradam adsiduis uno opere eandem incudem diem noctemque tundentibus,

    id. de Or. 2, 39, 162:

    Elevat adsiduos copia longa viros,

    Prop. 3, 31, 44:

    campus, Assiduis pulsatus equis,

    Ov. M. 6, 219:

    adsiduus in oculis hominum fuerat,

    Liv. 35, 10:

    hostis, adsiduus magis quam gravis,

    id. 2, 48:

    canes adsiduiores,

    Varr. R. R. 2, 9:

    circa scholas adsiduus,

    Suet. Tib. 11:

    (patrimonia) majora fiunt Incude adsiduā semperque ardente camino,

    by the busy anvil, Juv. 14, 118:

    Retibus adsiduis penitus scrutante macello Proxima,

    id. 5, 95:

    Quem cavat adsiduis sudibus,

    id. 6, 248:

    in mandatis illius maxime adsiduus esto,

    Vulg. Eccli. 6, 37; 12, 3.—So of the constant attendance of candidates for office, Q. Cic. Petit. Cons. 9, 37 (cf. these passages in their connection).—Hence sarcastically of parasites:

    urbani adsidui cives, quos scurras vocant,

    Plaut. Trin. 1, 2, 165.—
    II.
    With the prominent idea of continuance in time, continual, unremitting, incessant, perpetual, constant (very freq. both in prose and poetry):

    foro operam adsiduam dare,

    Plaut. As. 2, 4, 22: ludis adsiduas operas dare, [p. 180] Lucr. 4, 974:

    pars terraï perusta solibus adsiduis,

    id. 5, 252:

    imbres,

    id. 5, 341; Cic. Att. 13, 16:

    motus,

    Lucr. 1, 995, and 4, 392;

    2, 97: repulsus,

    id. 4, 106:

    casus,

    id. 5, 205:

    frequentia,

    Cic. Planc. 8 fin.; Q. Cic. Petit. Cons. 9, 37: febricula, Planc. ap. Cic. Fam. 10, 21 fin.:

    adsidua ac diligens scriptura,

    Cic. Or. 1, 33, 150:

    recordatio,

    id. Fin. 1, 12, 41:

    deorum adsidua insidens cura,

    Liv. 1, 21:

    deprecatio justi adsidua,

    Vulg. Jac. 5, 16:

    (portae) adsiduus custos,

    Liv. 34, 9:

    longa temporum quies et continuum populi otium et assidua senatūs tranquillitas, etc.,

    Tac. Or. 38:

    sterilitates,

    Suet. Claud. 18:

    quantum (nominis) Octavius abstulit udo Caedibus adsiduis gladio,

    Juv. 8, 243:

    barbarorum incursus,

    Suet. Vesp. 8:

    vasa aurea adsiduissimi usūs,

    id. Aug. 71:

    ignis,

    Tib. 1, 1, 6:

    aqua,

    Prop. 2, 1, 68; 2, 19, 31; 3, 11, 56 al.:

    libidines,

    id. 2, 16, 14:

    Hic ver adsiduum atque alienis mensibus aestas,

    Verg. G. 2, 149:

    nubes,

    Ov. M. 1, 66:

    gemitus,

    id. ib. 2, 486 et saep.: Non feret assiduas potiori te dare noctes, * Hor. Epod. 15, 13.—Sometimes said with a degree of impatience, constant, everlasting, eternal:

    lapsus Tectorum adsiduos,

    Juv. 3, 8:

    obvius adsiduo Syrophoenix udus amomo,

    with his everlasting perfume, id. 8, 159 Jahn:

    adsiduo ruptae lectore columnae,

    id. 1, 13.—Hence adv., continually, constantly, without intermission.
    I.
    Form as-sĭdŭō ( ads-):

    operam dare alicui,

    Plaut. Cist. 1, 3, 37:

    edere,

    id. Mil. 1, 1, 50:

    perpotare,

    id. Most. 4, 2, 60:

    esse cum aliquo,

    id. Truc. 2, 4, 68:

    quaerere aliquid,

    Plin. 26, 3, 8, § 16:

    adesse,

    Dig. 40, 4, 44.—Far more freq.,
    II.
    Form assĭdŭē ( ads-):

    ubi sum adsidue, scio,

    Ter. Hec. 2, 1, 20:

    in ore indisciplinatorum adsidue erit,

    Vulg. Eccli. 20, 26:

    Adsidue veniebat,

    Verg. E. 2, 4:

    homines nobiles adsidue unā scribere,

    Ter. Ad. prol. 16:

    adsidue cantare,

    Cic. Div. 1, 34, 74:

    alia, quae suis locis dicentur adsidue,

    Plin. 24, 1, 1, § 3:

    Cum assidue minores parentibus liberi essent,

    Quint. 6, 3, 67:

    agere aliquid,

    Ter. Heaut. prol. 29:

    ut oculis adsidue videmus,

    Cic. N. D. 2, 41, 104:

    audire aliquid,

    id. Mil. 34, 93: frequenter et adsidue consequi aliquid, Auct. ad Her. 4, 56, 69:

    laudare aliquid,

    Vulg. Eccli. 51, 15:

    interrogari,

    ib. ib. 23, 11:

    litteris uti,

    Cic. Fam. 5, 15:

    convivari,

    Suet. Aug. 74:

    frequentare aedem,

    id. ib. 91:

    gestare aliquem ornatum,

    id. Calig. 52:

    DEFLERE ALIQVEM,

    Inscr. Grut. 950, 8:

    adsidue recens,

    Plin. 11, 53, 115, § 277.— Comp not found.—
    * Sup. assĭdŭissimē ( ads-):

    Adsiduissime mecum fuit Dionysius,

    Cic. Brut. 91, 316: salientes (aquae) adsiduissime interdiu et noctu, Sen. Cons. ap. Front. Aquaed. 2, p. 252; for the comparison of the adj. and adv. (as in arduus, exiguus, egregius, industrius, perpetuus, etc.), v. Rudd. I. p. 180, n. 58.

    Lewis & Short latin dictionary > assiduissime

  • 10 assiduus

    1.
    assĭdŭus ( ads-, perh. only by confusion of 1. assiduus with 2. assiduus), i, m. [as-do; cf.

    infra,

    Gell. 16, 10, 15 ], a tributepayer; a name given by Servius Tullius to the citizens of the upper and more wealthy classes, in opp. to proletarii, citizens of the lowest classes, who benefit the state only by their progeny (proles).
    I.
    A.. Lit.:

    cum locupletes assiduos (Servius) appellāsset ab aere dando,

    Cic. Rep. 2, 22, 40.—So in the Twelve Tables:

    adsiduo vindex adsiduus esto. Proletario jam civi, cui quis volet vindex esto,

    Gell. 16, 10, 5; cf.

    Dirks. Transl. 154 sq.: locuples enim est assiduus, ut ait L. Aelius, appellatus ab aere dando,

    Cic. Top. 2, 10; Varr. ap. Non. p. 67, 25: quibus erant pecuniae satis locupletes, assiduos;

    contrarios proletarios,

    id. ib.:

    assiduum ab aere dando,

    Quint. 5, 10, 55:

    adsiduus in Duodecim Tabulis pro locuplete dictus, ab assibus, id est aere dando,

    Gell. 16, 10, 15: adsiduus dicitur, qui in eā re, quam frequenter agit, quasi consedisse videatur. Alii assiduum locupletem, quasi multorum assium dictum putārunt. Alii eum, qui sumptu proprio militabat, ab asse dando vocatum existimārunt, Paul. ex Fest. p. 9 Müll.:

    ditiores qui asses dabant, assidui dicti sunt,

    Charis. p. 58 P.; cf. vindex ap. Cassiod. Orth. p. 2318 P.:

    assiduus dicebatur apud antiquos, qui assibus ad aerarii expensam conferendis erat,

    Isid. Orig. 10, 17; cf. Nieb. Röm. Gesch. 1, pp. 496-502.—
    B.
    Meton., a rich person:

    noctīsque diesque adsiduo satis superque est,

    Plaut. Am. 1, 1, 14.—
    II.
    Trop., adject. of a first-rate, classical writer:

    classicus adsiduusque aliquis scriptor, non proletarius,

    Gell. 19, 8, 15 (cf. on the other hand:

    Proletario sermone nunc quidem utere,

    common talk, Plaut. Mil. 3, 1, 157).
    2.
    assĭdŭus ( ads-, Ritschl, Lachm., Fleck., B. and K., Rib., Weissenb., Jahn; ass-, Merk., Halm, K. and H.), a, um, adj. [from assideo, as continuus from contineo, etc.]:

    Itaque qui adest, adsiduus (est),

    Varr. L. L. 7, § 99; but more correctly: adsiduus dicitur, qui in eā re, quam frequenter agit, quasi consedisse videatur, to have sat down to it, Paul. ex Fest. p. 9 Müll.; hence,
    I.
    Constantly present somewhere, attending to, busy or occupied with something (cf. deses, idle, from desideo):

    cum hic filius adsiduus in praediis esset,

    Cic. Rosc. Am. 7; id. Att. 4, 8, b, §

    3: fuit adsiduus mecum praetore me,

    id. Cael. 4, 10; Varr. R. R. 2, 10, 6; Vulg. Eccli. 9, 4; 37, 15:

    semper boni adsiduique domini (i. e. qui frequenter adest in praediis) referta cella vinariā, oleariā, etc.,

    Cic. Sen. 16, 56:

    suos liberos agricolas adsiduos esse cupiunt,

    id. Rosc. Am. 16, 47:

    flagitator,

    id. Brut. 5, 18:

    his potius tradam adsiduis uno opere eandem incudem diem noctemque tundentibus,

    id. de Or. 2, 39, 162:

    Elevat adsiduos copia longa viros,

    Prop. 3, 31, 44:

    campus, Assiduis pulsatus equis,

    Ov. M. 6, 219:

    adsiduus in oculis hominum fuerat,

    Liv. 35, 10:

    hostis, adsiduus magis quam gravis,

    id. 2, 48:

    canes adsiduiores,

    Varr. R. R. 2, 9:

    circa scholas adsiduus,

    Suet. Tib. 11:

    (patrimonia) majora fiunt Incude adsiduā semperque ardente camino,

    by the busy anvil, Juv. 14, 118:

    Retibus adsiduis penitus scrutante macello Proxima,

    id. 5, 95:

    Quem cavat adsiduis sudibus,

    id. 6, 248:

    in mandatis illius maxime adsiduus esto,

    Vulg. Eccli. 6, 37; 12, 3.—So of the constant attendance of candidates for office, Q. Cic. Petit. Cons. 9, 37 (cf. these passages in their connection).—Hence sarcastically of parasites:

    urbani adsidui cives, quos scurras vocant,

    Plaut. Trin. 1, 2, 165.—
    II.
    With the prominent idea of continuance in time, continual, unremitting, incessant, perpetual, constant (very freq. both in prose and poetry):

    foro operam adsiduam dare,

    Plaut. As. 2, 4, 22: ludis adsiduas operas dare, [p. 180] Lucr. 4, 974:

    pars terraï perusta solibus adsiduis,

    id. 5, 252:

    imbres,

    id. 5, 341; Cic. Att. 13, 16:

    motus,

    Lucr. 1, 995, and 4, 392;

    2, 97: repulsus,

    id. 4, 106:

    casus,

    id. 5, 205:

    frequentia,

    Cic. Planc. 8 fin.; Q. Cic. Petit. Cons. 9, 37: febricula, Planc. ap. Cic. Fam. 10, 21 fin.:

    adsidua ac diligens scriptura,

    Cic. Or. 1, 33, 150:

    recordatio,

    id. Fin. 1, 12, 41:

    deorum adsidua insidens cura,

    Liv. 1, 21:

    deprecatio justi adsidua,

    Vulg. Jac. 5, 16:

    (portae) adsiduus custos,

    Liv. 34, 9:

    longa temporum quies et continuum populi otium et assidua senatūs tranquillitas, etc.,

    Tac. Or. 38:

    sterilitates,

    Suet. Claud. 18:

    quantum (nominis) Octavius abstulit udo Caedibus adsiduis gladio,

    Juv. 8, 243:

    barbarorum incursus,

    Suet. Vesp. 8:

    vasa aurea adsiduissimi usūs,

    id. Aug. 71:

    ignis,

    Tib. 1, 1, 6:

    aqua,

    Prop. 2, 1, 68; 2, 19, 31; 3, 11, 56 al.:

    libidines,

    id. 2, 16, 14:

    Hic ver adsiduum atque alienis mensibus aestas,

    Verg. G. 2, 149:

    nubes,

    Ov. M. 1, 66:

    gemitus,

    id. ib. 2, 486 et saep.: Non feret assiduas potiori te dare noctes, * Hor. Epod. 15, 13.—Sometimes said with a degree of impatience, constant, everlasting, eternal:

    lapsus Tectorum adsiduos,

    Juv. 3, 8:

    obvius adsiduo Syrophoenix udus amomo,

    with his everlasting perfume, id. 8, 159 Jahn:

    adsiduo ruptae lectore columnae,

    id. 1, 13.—Hence adv., continually, constantly, without intermission.
    I.
    Form as-sĭdŭō ( ads-):

    operam dare alicui,

    Plaut. Cist. 1, 3, 37:

    edere,

    id. Mil. 1, 1, 50:

    perpotare,

    id. Most. 4, 2, 60:

    esse cum aliquo,

    id. Truc. 2, 4, 68:

    quaerere aliquid,

    Plin. 26, 3, 8, § 16:

    adesse,

    Dig. 40, 4, 44.—Far more freq.,
    II.
    Form assĭdŭē ( ads-):

    ubi sum adsidue, scio,

    Ter. Hec. 2, 1, 20:

    in ore indisciplinatorum adsidue erit,

    Vulg. Eccli. 20, 26:

    Adsidue veniebat,

    Verg. E. 2, 4:

    homines nobiles adsidue unā scribere,

    Ter. Ad. prol. 16:

    adsidue cantare,

    Cic. Div. 1, 34, 74:

    alia, quae suis locis dicentur adsidue,

    Plin. 24, 1, 1, § 3:

    Cum assidue minores parentibus liberi essent,

    Quint. 6, 3, 67:

    agere aliquid,

    Ter. Heaut. prol. 29:

    ut oculis adsidue videmus,

    Cic. N. D. 2, 41, 104:

    audire aliquid,

    id. Mil. 34, 93: frequenter et adsidue consequi aliquid, Auct. ad Her. 4, 56, 69:

    laudare aliquid,

    Vulg. Eccli. 51, 15:

    interrogari,

    ib. ib. 23, 11:

    litteris uti,

    Cic. Fam. 5, 15:

    convivari,

    Suet. Aug. 74:

    frequentare aedem,

    id. ib. 91:

    gestare aliquem ornatum,

    id. Calig. 52:

    DEFLERE ALIQVEM,

    Inscr. Grut. 950, 8:

    adsidue recens,

    Plin. 11, 53, 115, § 277.— Comp not found.—
    * Sup. assĭdŭissimē ( ads-):

    Adsiduissime mecum fuit Dionysius,

    Cic. Brut. 91, 316: salientes (aquae) adsiduissime interdiu et noctu, Sen. Cons. ap. Front. Aquaed. 2, p. 252; for the comparison of the adj. and adv. (as in arduus, exiguus, egregius, industrius, perpetuus, etc.), v. Rudd. I. p. 180, n. 58.

    Lewis & Short latin dictionary > assiduus

  • 11 pii

    pĭus (written PIIVS, Inscr. Viscont. Monum. Degli Scip. tab. 6, n. 1; cf. Cic. Quint. 1, 4, 11), a, um (voc. pie:

    o crucifer bone, lucisator Omnipotens pie,

    Prud. Cath. 3, 1.— Comp. only magis pius; cf. Charis. pp. 88 and 130 P.— Sup.:

    piissimus, used by Antonius, and condemned by Cicero, as: verbum omnino nullum in linguā Latinā,

    Cic. Phil. 13, 19, 43; but freq. in the post-Aug. per., e. g. Sen. Contr. 4, 27 med.; id. Consol. ad Polyb. 26 med.; Tac. Agr. 43; Curt. 9, 6, 17; Flor. 4, 7, 15; Inscr. Orell. 418 et saep. From rare form PIENS, found in inscriptions, Murat. 1624, 4; Mus. Ver. 129, 3 Maff., is derived another form of the sup., PIENTISSIMVS, Inscr. Orell. 200; 203; 3592), adj. [etym. dub.; often referred to tiô, timaô], that acts according to duty, dutiful; esp. that performs what is due to the gods and religion in general, to parrents, kindred, teachers, country; pious, devout, conscientious, affectionate, tender, kind, good, grateful, respectful, loyal, patriotic, etc. (of persons and things):

    si quis pius est,

    Plaut. Rud. prol. 26:

    uxor pia et pudica,

    id. Am. 5, 1, 33: Capus... pium ex se Anchisen generat, Enn. ap. Philarg. ad Verg. G. 3, 35 (Ann. v. 31 Vahl.):

    (deos) piorum et impiorum habere rationem,

    Cic. Leg. 2, 7, 15; id. Rep. 6, 15, 15:

    di meliora piis,

    Verg. G. 3, 513:

    poëta,

    Cat. 16, 5: pii vates. Verg. A. 6, 662; cf.:

    pio vatis ab ore,

    Ov. F. 3, 326.—So as subst. freq. pĭi, of the departed, the blessed:

    piorum sedes,

    Cic. Phil. 14, 12:

    arva piorum,

    Ov. M. 11, 62: cf. Bentley on Hor. C. 3, 4, 6.—Of things having reference to religion:

    far,

    Hor. C. 3, 23, 20:

    tura,

    Ov. H. 7, 24; 21, 7:

    luci,

    sacred, holy, Hor. C. 3, 4, 6:

    pia et aeterna pax,

    a conscientiously kept and eternal peace, Cic. Balb. 16, 35:

    Poeni homines immolare pium esse duxerunt,

    id. Rep. 3, 9; cf. Ov. Tr. 1, 2, 96:

    ore pio,

    id. M. 7, 172; so,

    quosque pium est adhibere deos,

    id. F. 4, 829.— As subst.: pĭum, i, n.:

    stabit pro signis jusque piumque tuis,

    justice and equity, Ov. A. A. 1, 200; id. H. 8, 4.—Of respectful, affectionate conduct towards parents, etc.:

    pius in parentes,

    Cic. Off. 3, 23, 90:

    pius Aeneas, on account of his filial love for Anchises,

    Verg. A. 1, 220; 305; 378; 4, 393; 5, 26 et saep.; cf.:

    seniorque parens, pia sarcina nati,

    Ov. H. 7, 107; id. M. 7, 482:

    pius dolor,

    Cic. Sest. 2: impietate pia est, she is affectionate (towards her brothers) through want of affection (for her son), her sisterly triumphed over her maternal love, Ov. M. 8, 477:

    quo pius affectu Castora frater amat,

    id. Tr. 4, 5, 30:

    metus,

    of a wife for her husband, id. M. 11, 389: bellum, waged for one's country or allies, Liv. 30, 31; 39, 36; Sil. 15, 162.—
    II.
    Transf., in gen.
    A.
    Honest, upright, honorable (very rare): pius quaestus, Cato, R. R. praef.—
    B.
    Benevolent, kind, gentle, gracious (postAug.): clementia patrem tuum in primis Pii nomine ornavit, M. Aurel. ap. Vulcat. Gallic. in Avid. Cass. 11:

    pius enim et clemens es, Dominus Deus,

    Vulg. 2 Par. 30, 9; id. Ecclus. 2, 13.— Pĭus, a title of the emperors after M. Antoninus, on coins and inscrr.; v. Eckh. D. N. 7, p. 36; 8, p. 453; Inscr. Orell. 840 sq.— Poet., of a wine-jar: testa, my kindly jar, = benigna, Hor. C. 3, 21, 4.—Hence, adv.: pĭē, piously, religiously, dutifully, affectionately:

    pie sancteque colere deos,

    Cic. N. D. 1, 20, 56; 1, 17, 45; id. Att. 6, 7, 1:

    memoriam nostri pie inviolateque servabitis,

    id. Sen. 22, 81:

    metuo ne scelerate dicam in te, quod pro Milone dicam pie,

    id. Mil. 38, 103:

    pie lugere,

    id. de Or. 2, 40, 167; Ov. H. 15, 153.— Sup.:

    quod utrumque piissime tulit,

    Sen. Cons. ad Polyb. 34, 4.

    Lewis & Short latin dictionary > pii

  • 12 pium

    pĭus (written PIIVS, Inscr. Viscont. Monum. Degli Scip. tab. 6, n. 1; cf. Cic. Quint. 1, 4, 11), a, um (voc. pie:

    o crucifer bone, lucisator Omnipotens pie,

    Prud. Cath. 3, 1.— Comp. only magis pius; cf. Charis. pp. 88 and 130 P.— Sup.:

    piissimus, used by Antonius, and condemned by Cicero, as: verbum omnino nullum in linguā Latinā,

    Cic. Phil. 13, 19, 43; but freq. in the post-Aug. per., e. g. Sen. Contr. 4, 27 med.; id. Consol. ad Polyb. 26 med.; Tac. Agr. 43; Curt. 9, 6, 17; Flor. 4, 7, 15; Inscr. Orell. 418 et saep. From rare form PIENS, found in inscriptions, Murat. 1624, 4; Mus. Ver. 129, 3 Maff., is derived another form of the sup., PIENTISSIMVS, Inscr. Orell. 200; 203; 3592), adj. [etym. dub.; often referred to tiô, timaô], that acts according to duty, dutiful; esp. that performs what is due to the gods and religion in general, to parrents, kindred, teachers, country; pious, devout, conscientious, affectionate, tender, kind, good, grateful, respectful, loyal, patriotic, etc. (of persons and things):

    si quis pius est,

    Plaut. Rud. prol. 26:

    uxor pia et pudica,

    id. Am. 5, 1, 33: Capus... pium ex se Anchisen generat, Enn. ap. Philarg. ad Verg. G. 3, 35 (Ann. v. 31 Vahl.):

    (deos) piorum et impiorum habere rationem,

    Cic. Leg. 2, 7, 15; id. Rep. 6, 15, 15:

    di meliora piis,

    Verg. G. 3, 513:

    poëta,

    Cat. 16, 5: pii vates. Verg. A. 6, 662; cf.:

    pio vatis ab ore,

    Ov. F. 3, 326.—So as subst. freq. pĭi, of the departed, the blessed:

    piorum sedes,

    Cic. Phil. 14, 12:

    arva piorum,

    Ov. M. 11, 62: cf. Bentley on Hor. C. 3, 4, 6.—Of things having reference to religion:

    far,

    Hor. C. 3, 23, 20:

    tura,

    Ov. H. 7, 24; 21, 7:

    luci,

    sacred, holy, Hor. C. 3, 4, 6:

    pia et aeterna pax,

    a conscientiously kept and eternal peace, Cic. Balb. 16, 35:

    Poeni homines immolare pium esse duxerunt,

    id. Rep. 3, 9; cf. Ov. Tr. 1, 2, 96:

    ore pio,

    id. M. 7, 172; so,

    quosque pium est adhibere deos,

    id. F. 4, 829.— As subst.: pĭum, i, n.:

    stabit pro signis jusque piumque tuis,

    justice and equity, Ov. A. A. 1, 200; id. H. 8, 4.—Of respectful, affectionate conduct towards parents, etc.:

    pius in parentes,

    Cic. Off. 3, 23, 90:

    pius Aeneas, on account of his filial love for Anchises,

    Verg. A. 1, 220; 305; 378; 4, 393; 5, 26 et saep.; cf.:

    seniorque parens, pia sarcina nati,

    Ov. H. 7, 107; id. M. 7, 482:

    pius dolor,

    Cic. Sest. 2: impietate pia est, she is affectionate (towards her brothers) through want of affection (for her son), her sisterly triumphed over her maternal love, Ov. M. 8, 477:

    quo pius affectu Castora frater amat,

    id. Tr. 4, 5, 30:

    metus,

    of a wife for her husband, id. M. 11, 389: bellum, waged for one's country or allies, Liv. 30, 31; 39, 36; Sil. 15, 162.—
    II.
    Transf., in gen.
    A.
    Honest, upright, honorable (very rare): pius quaestus, Cato, R. R. praef.—
    B.
    Benevolent, kind, gentle, gracious (postAug.): clementia patrem tuum in primis Pii nomine ornavit, M. Aurel. ap. Vulcat. Gallic. in Avid. Cass. 11:

    pius enim et clemens es, Dominus Deus,

    Vulg. 2 Par. 30, 9; id. Ecclus. 2, 13.— Pĭus, a title of the emperors after M. Antoninus, on coins and inscrr.; v. Eckh. D. N. 7, p. 36; 8, p. 453; Inscr. Orell. 840 sq.— Poet., of a wine-jar: testa, my kindly jar, = benigna, Hor. C. 3, 21, 4.—Hence, adv.: pĭē, piously, religiously, dutifully, affectionately:

    pie sancteque colere deos,

    Cic. N. D. 1, 20, 56; 1, 17, 45; id. Att. 6, 7, 1:

    memoriam nostri pie inviolateque servabitis,

    id. Sen. 22, 81:

    metuo ne scelerate dicam in te, quod pro Milone dicam pie,

    id. Mil. 38, 103:

    pie lugere,

    id. de Or. 2, 40, 167; Ov. H. 15, 153.— Sup.:

    quod utrumque piissime tulit,

    Sen. Cons. ad Polyb. 34, 4.

    Lewis & Short latin dictionary > pium

  • 13 Pius

    pĭus (written PIIVS, Inscr. Viscont. Monum. Degli Scip. tab. 6, n. 1; cf. Cic. Quint. 1, 4, 11), a, um (voc. pie:

    o crucifer bone, lucisator Omnipotens pie,

    Prud. Cath. 3, 1.— Comp. only magis pius; cf. Charis. pp. 88 and 130 P.— Sup.:

    piissimus, used by Antonius, and condemned by Cicero, as: verbum omnino nullum in linguā Latinā,

    Cic. Phil. 13, 19, 43; but freq. in the post-Aug. per., e. g. Sen. Contr. 4, 27 med.; id. Consol. ad Polyb. 26 med.; Tac. Agr. 43; Curt. 9, 6, 17; Flor. 4, 7, 15; Inscr. Orell. 418 et saep. From rare form PIENS, found in inscriptions, Murat. 1624, 4; Mus. Ver. 129, 3 Maff., is derived another form of the sup., PIENTISSIMVS, Inscr. Orell. 200; 203; 3592), adj. [etym. dub.; often referred to tiô, timaô], that acts according to duty, dutiful; esp. that performs what is due to the gods and religion in general, to parrents, kindred, teachers, country; pious, devout, conscientious, affectionate, tender, kind, good, grateful, respectful, loyal, patriotic, etc. (of persons and things):

    si quis pius est,

    Plaut. Rud. prol. 26:

    uxor pia et pudica,

    id. Am. 5, 1, 33: Capus... pium ex se Anchisen generat, Enn. ap. Philarg. ad Verg. G. 3, 35 (Ann. v. 31 Vahl.):

    (deos) piorum et impiorum habere rationem,

    Cic. Leg. 2, 7, 15; id. Rep. 6, 15, 15:

    di meliora piis,

    Verg. G. 3, 513:

    poëta,

    Cat. 16, 5: pii vates. Verg. A. 6, 662; cf.:

    pio vatis ab ore,

    Ov. F. 3, 326.—So as subst. freq. pĭi, of the departed, the blessed:

    piorum sedes,

    Cic. Phil. 14, 12:

    arva piorum,

    Ov. M. 11, 62: cf. Bentley on Hor. C. 3, 4, 6.—Of things having reference to religion:

    far,

    Hor. C. 3, 23, 20:

    tura,

    Ov. H. 7, 24; 21, 7:

    luci,

    sacred, holy, Hor. C. 3, 4, 6:

    pia et aeterna pax,

    a conscientiously kept and eternal peace, Cic. Balb. 16, 35:

    Poeni homines immolare pium esse duxerunt,

    id. Rep. 3, 9; cf. Ov. Tr. 1, 2, 96:

    ore pio,

    id. M. 7, 172; so,

    quosque pium est adhibere deos,

    id. F. 4, 829.— As subst.: pĭum, i, n.:

    stabit pro signis jusque piumque tuis,

    justice and equity, Ov. A. A. 1, 200; id. H. 8, 4.—Of respectful, affectionate conduct towards parents, etc.:

    pius in parentes,

    Cic. Off. 3, 23, 90:

    pius Aeneas, on account of his filial love for Anchises,

    Verg. A. 1, 220; 305; 378; 4, 393; 5, 26 et saep.; cf.:

    seniorque parens, pia sarcina nati,

    Ov. H. 7, 107; id. M. 7, 482:

    pius dolor,

    Cic. Sest. 2: impietate pia est, she is affectionate (towards her brothers) through want of affection (for her son), her sisterly triumphed over her maternal love, Ov. M. 8, 477:

    quo pius affectu Castora frater amat,

    id. Tr. 4, 5, 30:

    metus,

    of a wife for her husband, id. M. 11, 389: bellum, waged for one's country or allies, Liv. 30, 31; 39, 36; Sil. 15, 162.—
    II.
    Transf., in gen.
    A.
    Honest, upright, honorable (very rare): pius quaestus, Cato, R. R. praef.—
    B.
    Benevolent, kind, gentle, gracious (postAug.): clementia patrem tuum in primis Pii nomine ornavit, M. Aurel. ap. Vulcat. Gallic. in Avid. Cass. 11:

    pius enim et clemens es, Dominus Deus,

    Vulg. 2 Par. 30, 9; id. Ecclus. 2, 13.— Pĭus, a title of the emperors after M. Antoninus, on coins and inscrr.; v. Eckh. D. N. 7, p. 36; 8, p. 453; Inscr. Orell. 840 sq.— Poet., of a wine-jar: testa, my kindly jar, = benigna, Hor. C. 3, 21, 4.—Hence, adv.: pĭē, piously, religiously, dutifully, affectionately:

    pie sancteque colere deos,

    Cic. N. D. 1, 20, 56; 1, 17, 45; id. Att. 6, 7, 1:

    memoriam nostri pie inviolateque servabitis,

    id. Sen. 22, 81:

    metuo ne scelerate dicam in te, quod pro Milone dicam pie,

    id. Mil. 38, 103:

    pie lugere,

    id. de Or. 2, 40, 167; Ov. H. 15, 153.— Sup.:

    quod utrumque piissime tulit,

    Sen. Cons. ad Polyb. 34, 4.

    Lewis & Short latin dictionary > Pius

  • 14 pius

    pĭus (written PIIVS, Inscr. Viscont. Monum. Degli Scip. tab. 6, n. 1; cf. Cic. Quint. 1, 4, 11), a, um (voc. pie:

    o crucifer bone, lucisator Omnipotens pie,

    Prud. Cath. 3, 1.— Comp. only magis pius; cf. Charis. pp. 88 and 130 P.— Sup.:

    piissimus, used by Antonius, and condemned by Cicero, as: verbum omnino nullum in linguā Latinā,

    Cic. Phil. 13, 19, 43; but freq. in the post-Aug. per., e. g. Sen. Contr. 4, 27 med.; id. Consol. ad Polyb. 26 med.; Tac. Agr. 43; Curt. 9, 6, 17; Flor. 4, 7, 15; Inscr. Orell. 418 et saep. From rare form PIENS, found in inscriptions, Murat. 1624, 4; Mus. Ver. 129, 3 Maff., is derived another form of the sup., PIENTISSIMVS, Inscr. Orell. 200; 203; 3592), adj. [etym. dub.; often referred to tiô, timaô], that acts according to duty, dutiful; esp. that performs what is due to the gods and religion in general, to parrents, kindred, teachers, country; pious, devout, conscientious, affectionate, tender, kind, good, grateful, respectful, loyal, patriotic, etc. (of persons and things):

    si quis pius est,

    Plaut. Rud. prol. 26:

    uxor pia et pudica,

    id. Am. 5, 1, 33: Capus... pium ex se Anchisen generat, Enn. ap. Philarg. ad Verg. G. 3, 35 (Ann. v. 31 Vahl.):

    (deos) piorum et impiorum habere rationem,

    Cic. Leg. 2, 7, 15; id. Rep. 6, 15, 15:

    di meliora piis,

    Verg. G. 3, 513:

    poëta,

    Cat. 16, 5: pii vates. Verg. A. 6, 662; cf.:

    pio vatis ab ore,

    Ov. F. 3, 326.—So as subst. freq. pĭi, of the departed, the blessed:

    piorum sedes,

    Cic. Phil. 14, 12:

    arva piorum,

    Ov. M. 11, 62: cf. Bentley on Hor. C. 3, 4, 6.—Of things having reference to religion:

    far,

    Hor. C. 3, 23, 20:

    tura,

    Ov. H. 7, 24; 21, 7:

    luci,

    sacred, holy, Hor. C. 3, 4, 6:

    pia et aeterna pax,

    a conscientiously kept and eternal peace, Cic. Balb. 16, 35:

    Poeni homines immolare pium esse duxerunt,

    id. Rep. 3, 9; cf. Ov. Tr. 1, 2, 96:

    ore pio,

    id. M. 7, 172; so,

    quosque pium est adhibere deos,

    id. F. 4, 829.— As subst.: pĭum, i, n.:

    stabit pro signis jusque piumque tuis,

    justice and equity, Ov. A. A. 1, 200; id. H. 8, 4.—Of respectful, affectionate conduct towards parents, etc.:

    pius in parentes,

    Cic. Off. 3, 23, 90:

    pius Aeneas, on account of his filial love for Anchises,

    Verg. A. 1, 220; 305; 378; 4, 393; 5, 26 et saep.; cf.:

    seniorque parens, pia sarcina nati,

    Ov. H. 7, 107; id. M. 7, 482:

    pius dolor,

    Cic. Sest. 2: impietate pia est, she is affectionate (towards her brothers) through want of affection (for her son), her sisterly triumphed over her maternal love, Ov. M. 8, 477:

    quo pius affectu Castora frater amat,

    id. Tr. 4, 5, 30:

    metus,

    of a wife for her husband, id. M. 11, 389: bellum, waged for one's country or allies, Liv. 30, 31; 39, 36; Sil. 15, 162.—
    II.
    Transf., in gen.
    A.
    Honest, upright, honorable (very rare): pius quaestus, Cato, R. R. praef.—
    B.
    Benevolent, kind, gentle, gracious (postAug.): clementia patrem tuum in primis Pii nomine ornavit, M. Aurel. ap. Vulcat. Gallic. in Avid. Cass. 11:

    pius enim et clemens es, Dominus Deus,

    Vulg. 2 Par. 30, 9; id. Ecclus. 2, 13.— Pĭus, a title of the emperors after M. Antoninus, on coins and inscrr.; v. Eckh. D. N. 7, p. 36; 8, p. 453; Inscr. Orell. 840 sq.— Poet., of a wine-jar: testa, my kindly jar, = benigna, Hor. C. 3, 21, 4.—Hence, adv.: pĭē, piously, religiously, dutifully, affectionately:

    pie sancteque colere deos,

    Cic. N. D. 1, 20, 56; 1, 17, 45; id. Att. 6, 7, 1:

    memoriam nostri pie inviolateque servabitis,

    id. Sen. 22, 81:

    metuo ne scelerate dicam in te, quod pro Milone dicam pie,

    id. Mil. 38, 103:

    pie lugere,

    id. de Or. 2, 40, 167; Ov. H. 15, 153.— Sup.:

    quod utrumque piissime tulit,

    Sen. Cons. ad Polyb. 34, 4.

    Lewis & Short latin dictionary > pius

  • 15 immortales

    immortālis ( inm-), e, adj. [in-mortalis], undying, immortal (class.).
    I.
    Lit.:

    si nullum corpus immortale sit, nullum esse corpus sempiternum: corpus autem immortale nullum esse, etc.,

    Cic. N. D. 3, 12, 29:

    credo deos immortales sparsisse animos in corpora humana, etc.,

    id. de Sen. 21, 77: dii;

    v. deus: animi,

    id. ib. 23, 82; id. Leg. 2, 11, 27:

    natura (opp. mortalis fortuna),

    id. Off. 1, 33, 120:

    pro di inmortales!

    Ter. Ad. 3, 4, 1:

    pro deorum inmortalium!

    id. Phorm. 2, 3, 4 al. — Subst. plur.: immortāles, ium, m., the immortals, gods: quod ad immortales attinet, haec;

    deinceps quod ad mortales,

    to the gods, Varr. L. L. 5, § 75 Müll.; Lucr. 5, 165.—
    II.
    Transf.
    A.
    Imperishable, eternal, endless:

    memoria et gloria,

    Cic. Balb. 17, 40:

    memoriam alicujus reddere,

    id. de Or. 2, 2, 8:

    fructum cepi vestri in me amoris et judicii,

    id. Pis. 14, 31: gratias agere alicui, Planc. ap. Cic. Fam. 10, 11, 1:

    opera edere,

    Liv. 1, 16, 1:

    tributa,

    Tac. H. 4, 32:

    illa Sallustii velocitas,

    Quint. 10, 1, 102:

    nemo ignaviā immortalis factus est,

    Sall. J. 90, 49:

    immortalia ne speres, monet annus, etc.,

    Hor. C. 4, 7, 7.—
    B.
    Poet., like the gods, blessed, exceedingly happy:

    immortalis ero, si altera talis erit,

    Prop. 2. 14 (3, 6), 10; 2, 15 (3, 7), 39.—Hence, * adv.: immortā-lĭter, infinitely:

    gaudeo,

    Cic. Q. Fr. 3, 1, 3, § 9.

    Lewis & Short latin dictionary > immortales

  • 16 immortalis

    immortālis ( inm-), e, adj. [in-mortalis], undying, immortal (class.).
    I.
    Lit.:

    si nullum corpus immortale sit, nullum esse corpus sempiternum: corpus autem immortale nullum esse, etc.,

    Cic. N. D. 3, 12, 29:

    credo deos immortales sparsisse animos in corpora humana, etc.,

    id. de Sen. 21, 77: dii;

    v. deus: animi,

    id. ib. 23, 82; id. Leg. 2, 11, 27:

    natura (opp. mortalis fortuna),

    id. Off. 1, 33, 120:

    pro di inmortales!

    Ter. Ad. 3, 4, 1:

    pro deorum inmortalium!

    id. Phorm. 2, 3, 4 al. — Subst. plur.: immortāles, ium, m., the immortals, gods: quod ad immortales attinet, haec;

    deinceps quod ad mortales,

    to the gods, Varr. L. L. 5, § 75 Müll.; Lucr. 5, 165.—
    II.
    Transf.
    A.
    Imperishable, eternal, endless:

    memoria et gloria,

    Cic. Balb. 17, 40:

    memoriam alicujus reddere,

    id. de Or. 2, 2, 8:

    fructum cepi vestri in me amoris et judicii,

    id. Pis. 14, 31: gratias agere alicui, Planc. ap. Cic. Fam. 10, 11, 1:

    opera edere,

    Liv. 1, 16, 1:

    tributa,

    Tac. H. 4, 32:

    illa Sallustii velocitas,

    Quint. 10, 1, 102:

    nemo ignaviā immortalis factus est,

    Sall. J. 90, 49:

    immortalia ne speres, monet annus, etc.,

    Hor. C. 4, 7, 7.—
    B.
    Poet., like the gods, blessed, exceedingly happy:

    immortalis ero, si altera talis erit,

    Prop. 2. 14 (3, 6), 10; 2, 15 (3, 7), 39.—Hence, * adv.: immortā-lĭter, infinitely:

    gaudeo,

    Cic. Q. Fr. 3, 1, 3, § 9.

    Lewis & Short latin dictionary > immortalis

  • 17 inmortalis

    immortālis ( inm-), e, adj. [in-mortalis], undying, immortal (class.).
    I.
    Lit.:

    si nullum corpus immortale sit, nullum esse corpus sempiternum: corpus autem immortale nullum esse, etc.,

    Cic. N. D. 3, 12, 29:

    credo deos immortales sparsisse animos in corpora humana, etc.,

    id. de Sen. 21, 77: dii;

    v. deus: animi,

    id. ib. 23, 82; id. Leg. 2, 11, 27:

    natura (opp. mortalis fortuna),

    id. Off. 1, 33, 120:

    pro di inmortales!

    Ter. Ad. 3, 4, 1:

    pro deorum inmortalium!

    id. Phorm. 2, 3, 4 al. — Subst. plur.: immortāles, ium, m., the immortals, gods: quod ad immortales attinet, haec;

    deinceps quod ad mortales,

    to the gods, Varr. L. L. 5, § 75 Müll.; Lucr. 5, 165.—
    II.
    Transf.
    A.
    Imperishable, eternal, endless:

    memoria et gloria,

    Cic. Balb. 17, 40:

    memoriam alicujus reddere,

    id. de Or. 2, 2, 8:

    fructum cepi vestri in me amoris et judicii,

    id. Pis. 14, 31: gratias agere alicui, Planc. ap. Cic. Fam. 10, 11, 1:

    opera edere,

    Liv. 1, 16, 1:

    tributa,

    Tac. H. 4, 32:

    illa Sallustii velocitas,

    Quint. 10, 1, 102:

    nemo ignaviā immortalis factus est,

    Sall. J. 90, 49:

    immortalia ne speres, monet annus, etc.,

    Hor. C. 4, 7, 7.—
    B.
    Poet., like the gods, blessed, exceedingly happy:

    immortalis ero, si altera talis erit,

    Prop. 2. 14 (3, 6), 10; 2, 15 (3, 7), 39.—Hence, * adv.: immortā-lĭter, infinitely:

    gaudeo,

    Cic. Q. Fr. 3, 1, 3, § 9.

    Lewis & Short latin dictionary > inmortalis

  • 18 mortalia

    mortālis, e, adj. [mors], subject to death, liable to die, mortal (class.).
    I.
    Lit.:

    quid in iis mortale et caducum, quid divinum aeternumque sit,

    Cic. Leg. 1, 23, 61:

    animal,

    id. N. D. 3, 13, 32.—
    II.
    Transf.
    A.
    Human, mortal:

    mucro,

    of human workmanship, Verg. A. 12, 740:

    condicio vitae,

    Cic. Phil. 14, 12, 33:

    opera,

    Liv. 1, 2:

    acta,

    Ov. Tr. 1, 2, 97:

    mortalin' decuit violari vulnere divum?

    from the hand of a mortal, Verg. A. 12, 797:

    haud tibi vultus Mortalis,

    id. ib. 1, 328:

    nec mortale sonans,

    like a human voice, id. ib. 6, 50:

    si mortalis idem nemo sciat,

    Juv. 13, 76.— Comp.:

    aliquid ipso homine mortalius,

    more perishable, Plin. 36, 15, 24, § 110.—Hence, subst.: mortālis, is, comm., a man, mortal, human being (in sing. mostly ante-class.):

    lepidus ecastor mortalis est Strabax,

    Plaut. Truc. 5, 57:

    edepol, mortalis malos,

    id. Bacch. 2, 3, 59; id. Truc. 2, 1, 36; id. Aul. 2, 4, 40:

    ego, quantum mortalis deum possum, te ac tua vestigia sequar,

    Liv. 3, 17, 6.—Usually pīur.: mortales, like the Gr. thnêtoi, mortals, men, mankind:

    quod ad immortales attinet haec: deinceps quod ad mortales attinet, videamus,

    Varr. L. L. 5, § 75 Müll.: est locus Hesperiam quam mortales perhibebant, Enn. ap. Macr. S. 6, 1 (Ann. v. 23 Vahl.); cf.: omnes mortales sese laudarier optant, id. ap. Aug. de Trin. 13, 6 (Ann. v. 551 Vahl.):

    omnes mortales hunc aiebant Calliclem vivere, etc.,

    Plaut. Trin. 1, 2, 175:

    diu magnum inter mortales certamen fuit, etc.,

    Sall. C. 1, 5:

    omnes mortales omnium generum, aetatum, ordinum,

    Cic. Pis. 40, 96:

    defendo multos mortales,

    id. Div. in Caecil. 25:

    plus debuisse fortunae, quam solus omnium mortalium in potestate habuit (Alexander),

    Curt. 10, 5, 35.— mortālĭa, ĭum, n., human affairs, Verg. A. 1, 462; Tac. A. 14, 54.—
    B.
    Temporary, transient (opp. immortalis, imperishable, eternal;

    v. immortalis): neque me vero paenitet, mortales inimicitias, sempiternas amicitias habere,

    Cic. Rab. Post. 12, 32; Liv. 34, 6.— Hence, adv.: mortālĭter, mortally, in the manner of mortals (eccl. Lat.):

    mortaliter vivere,

    Aug. Enchir. 64.

    Lewis & Short latin dictionary > mortalia

  • 19 mortalis

    mortālis, e, adj. [mors], subject to death, liable to die, mortal (class.).
    I.
    Lit.:

    quid in iis mortale et caducum, quid divinum aeternumque sit,

    Cic. Leg. 1, 23, 61:

    animal,

    id. N. D. 3, 13, 32.—
    II.
    Transf.
    A.
    Human, mortal:

    mucro,

    of human workmanship, Verg. A. 12, 740:

    condicio vitae,

    Cic. Phil. 14, 12, 33:

    opera,

    Liv. 1, 2:

    acta,

    Ov. Tr. 1, 2, 97:

    mortalin' decuit violari vulnere divum?

    from the hand of a mortal, Verg. A. 12, 797:

    haud tibi vultus Mortalis,

    id. ib. 1, 328:

    nec mortale sonans,

    like a human voice, id. ib. 6, 50:

    si mortalis idem nemo sciat,

    Juv. 13, 76.— Comp.:

    aliquid ipso homine mortalius,

    more perishable, Plin. 36, 15, 24, § 110.—Hence, subst.: mortālis, is, comm., a man, mortal, human being (in sing. mostly ante-class.):

    lepidus ecastor mortalis est Strabax,

    Plaut. Truc. 5, 57:

    edepol, mortalis malos,

    id. Bacch. 2, 3, 59; id. Truc. 2, 1, 36; id. Aul. 2, 4, 40:

    ego, quantum mortalis deum possum, te ac tua vestigia sequar,

    Liv. 3, 17, 6.—Usually pīur.: mortales, like the Gr. thnêtoi, mortals, men, mankind:

    quod ad immortales attinet haec: deinceps quod ad mortales attinet, videamus,

    Varr. L. L. 5, § 75 Müll.: est locus Hesperiam quam mortales perhibebant, Enn. ap. Macr. S. 6, 1 (Ann. v. 23 Vahl.); cf.: omnes mortales sese laudarier optant, id. ap. Aug. de Trin. 13, 6 (Ann. v. 551 Vahl.):

    omnes mortales hunc aiebant Calliclem vivere, etc.,

    Plaut. Trin. 1, 2, 175:

    diu magnum inter mortales certamen fuit, etc.,

    Sall. C. 1, 5:

    omnes mortales omnium generum, aetatum, ordinum,

    Cic. Pis. 40, 96:

    defendo multos mortales,

    id. Div. in Caecil. 25:

    plus debuisse fortunae, quam solus omnium mortalium in potestate habuit (Alexander),

    Curt. 10, 5, 35.— mortālĭa, ĭum, n., human affairs, Verg. A. 1, 462; Tac. A. 14, 54.—
    B.
    Temporary, transient (opp. immortalis, imperishable, eternal;

    v. immortalis): neque me vero paenitet, mortales inimicitias, sempiternas amicitias habere,

    Cic. Rab. Post. 12, 32; Liv. 34, 6.— Hence, adv.: mortālĭter, mortally, in the manner of mortals (eccl. Lat.):

    mortaliter vivere,

    Aug. Enchir. 64.

    Lewis & Short latin dictionary > mortalis

  • 20 immortālis (in-m-)

        immortālis (in-m-) e, adj.,    undying, immortal: corpus: di, the gods, Cs., C.: pro deūm immortalium! T.—Imperishable, eternal, endless: (imperatorum) memoria: laudes, Ta.: fructus vestri in me amoris: opera, L.: nemo ignaviā inmortalis factus est, S.: Immortalia sperare, H.: immortalis ero, si, etc., i. e. perfectly happy, Pr.

    Latin-English dictionary > immortālis (in-m-)

См. также в других словарях:

  • The Eternal — Álbum de Sonic Youth Publicación 9 de Junio de 2009 Grabación Noviembre Diciembre de 2008 en Hoboken, NJ Género(s) Rock alternativo Duración …   Wikipedia Español

  • The Eternal — The Eternal …   Википедия

  • The Eternal — God • • • Main Entry: ↑eternal …   Useful english dictionary

  • The Eternal — Infobox musical artist Name = The Eternal Img capt = Img size = Background = group or band Origin = Melbourne, Australia Genre = Gothic doom Progressive rock Gothic rock Years active = 2003 Present Label = Firebox Records (Europe) Amphead / SLP… …   Wikipedia

  • The Eternal —  Cette page d’homonymie répertorie les différentes œuvres portant le même titre. The Eternal: Kiss of the Mummy (Trance) est un film américain réalisé par Michael Almereyda en 1998. The Eternal est un groupe australien de gothic metal formé… …   Wikipédia en Français

  • The Eternal Idol — The Eternal Idol …   Википедия

  • The Eternal Idol — Álbum de Black Sabbath Publicación 1 de noviembre de 1987 8 de diciembre de 1987 …   Wikipedia Español

  • The Eternal City — Eternal E*ter nal, a. [F. [ e]ternel, L. aeternalis, fr. aeternus. See {Etern}.] 1. Without beginning or end of existence; always existing. [1913 Webster] The eternal God is thy refuge. Deut. xxxiii. 27. [1913 Webster] To know wether there were… …   The Collaborative International Dictionary of English

  • The Legend of Spyro : The Eternal Night — The Legend of Spyro: The Eternal Night The Legend of Spyro The Eternal Night Éditeur Sierra Entertainment Développeur Krome Studios Date de sortie …   Wikipédia en Français

  • The eternal: kiss of the mummy — (Trance) est un film américain réalisé par Michael Almereyda, sorti en 1998. Sommaire 1 Synopsis 2 Fiche technique 3 Distribution 4 …   Wikipédia en Français

  • The Eternal Road — (or Der Weg der Verheißung ) is an opera oratorio with spoken dialogue in four acts by Kurt Weill with a libretto (originally in German: Der Weg der Verheissung – The Promised Road ), by Austrian novelist and playwright Franz Werfel and… …   Wikipedia

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»